رأی شماره ۵۹۰ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری با موضوع صلاحیت شعبه دیوان عدالت اداری

مرجع تصویب هیات عمومی دیوان عدالت اداری
تاریخ انتشار 1394/06/02
شماره ویژه نامه ۸۰۲
شماره انتشار ۲۰۵۲۴
شماره نامه
تاریخ نامه

شماره ۹۴/۵۰۰                                                                            ۱۷/۵/۱۳۹۴ تاریخ دادنامه : ۵/۴/۱۳۹۴       شماره دادنامه: ۵۹۰      کلاسه پرونده : ۹۴/۵۰۰ مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری اعلام‌کننده تعارض : شرکت آب منطقه‌ای استان اصفهان موضوع خواسته : رفع تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری گردش کار : در ارتباط با درخواست اشخاص به خواسته الزام شرکت آب منطقه‌ای به صدور پروانه بهره‌برداری از چاه، قاضی عضو کمیسیون رسیدگی به امور آبهای زیرزمینی به صدور آرایی مبادرت کرده است و در آن آراء قید شده که پیش از رسیدگی به خواسته در کمیسیون رسیدگی به صدور پروانه‌ها (موضوع ماده ۴ آیین‌نامه اجرایی قانون توزیع عادلانه آب) خواسته قابل رسیدگی در کمیسیون رسیدگی به امور آبهای زیر زمینی نیست. در اثر اعتراض ذی نفعان به آراء مذکور، شعب دیوان عدالت اداری به دو شیوه اتخاذ تصمیم کرده‌اند. بدین نحو که شعبه هشتم دیوان عدالت اداری تصمیم معترضٌ‌عنه را موافق قانون تلقی کرده است ولکن شعبه سی و هشتم دیوان عدالت اداری معتقد است که رسیدگی به خواسته از جمله موارد احصاء شده در صلاحیت شعبه دیوان عدالت اداری مصرح در ماده ۱۰ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری نیست. کمیسیون تبصره ۵ قانون تعیین تکلیف چاههای آب فاقد پروانه بهره‌برداری مصوب سال ۱۳۸۹ موسوم به کمیسیون رسیدگی به امور آبهای زیرزمینی صالح به رسیدگی است و قرار عدم صلاحیت به شایستگی کمیسیون مذکور صادر کرده است. گردش کار پرونده‌ها و مشروح آراء به قرار زیر است: الف : شعبه هشتم دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره ۹۲۰۹۹۸۰۹۰۰۰۱۲۷۹۶ با موضوع دادخواست آقای عبدالعلی ذوالفقاری با وکالت آقای محمدحسین هاشمی به طرفیت شرکت آب منطقه‌ای اصفهان و به خواسته اعتراض نسبت به رأی شماره ۹۲/۶۰ ـ۱۱/۱/۱۳۹۲ قاضی عضو کمیسیون رسیدگی به امور آبهای زیرزمینی، به موجب دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۹۰۰۸۰۰۰۷۲ـ ۶/۲/۱۳۹۳، مفاداً به شرح آینده به صدور رأی مبادرت کرده است: نظر به این که رسیدگی به درخواست اصلی خواهان و وکیل ایشان مبنی بر صدور پروانه بهره‌برداری از چاه آب مطابق مواد ۲ و ۴ آیین‌نامه اجرایی فصل دوم قانون توزیع عادلانه آب مصوب سال ۱۳۶۳، بدواً باید در کمیسیون رسیدگی به صدور پروانه‌ها مطرح و اتخاذ تصمیم توسط کمیسیون یاد شده قابل اعتراض در کمیسیون رسیدگی به امور آبهای زیرزمینی می‌باشد از طرفی تکلیف مقرر در تبصره ۵  ماده واحده قانون هیچ گونه مغایرتی با رسیدگی موضوع در کمیسیون رسیدگی به صدور پروانه‌ها نداشته علی هذا اتخاذ تصمیم توسط کمیسیون رسیدگی به امور آبهای زیرزمینی به شماره ۹۲/۶۰ ـ ۱۱/۱/۱۳۹۲ وفق مقررات قانونی بوده و تخلفی از مقررات که موجب تضییع حقوق شاکی شده باشد مشهود نیست و شکایت مطروح غیر وارد تشخیص و به رد آن حکم صادر و اعلام می‌شود. رأی صادر شده ظرف مدت بیست روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظر در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری است. ب: شعبه سی و هشتم دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده‌های شماره ۹۳۰۹۹۸۰۹۰۰۰۰۰۸۹۷، ۹۲۰۹۹۸۰۹۰۵۰۰۷۳۴۴ و ۹۳۰۹۹۸۰۹۰۰۰۰۰۲۸۰ با موضوع دادخواستهای آقایان فرود افشاریان و رحمت اله طائی و محمد تقی رضایی آدریانی به طرفیت امور آب منطقه‌ای استان اصفهان و به خواسته اعتراض نسبت به آراء شماره ۳۹۳ـ ۲۳/۱۱/۱۳۹۲، ۳۶۱ـ۲۵/۱۰/۱۳۹۲ و ۴۶۹ـ۷/۱۲/۱۳۹۲ قاضی عضو کمیسیون رسیدگی به امور آبهای زیرزمینی، به موجب دادنامه‌های شماره ۹۳۰۹۹۷۰۹۰۳۸۰۰۱۸۲ـ ۳۱/۱/۱۳۹۳، ۹۳۰۹۹۷۰۹۰۳۸۰۰۱۶۸ـ۳۱/۱/۱۳۹۳ و۹۳۰۹۹۷۰۹۰۳۸۰۰۱۸۱ـ ۳۱/۱/ ۱۳۹۲، مفاداً به شرح آینده به صدور رأی مبادرت کرده است: نظر به این که در ماده ۱۰ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری صلاحیتهای دیوان و موضوعات قابل طرح در آن مرجع را احصاء کرده و خواسته خواهان خارج از صلاحیتهای مزبور است و با عنایت به قانون ماده واحده تعیین تکلیف چاههای بدون پروانه و حاکمیت آن نسبت به قانون توزیع عادلانه آب و این که در قانون توزیع عادلانه آب خصوصاً فصل دوم آن ذکری از کمیسیون صدور پروانه به میان نیامده و صرفاً در آیین‌نامه آن مطرح شده و با عنایت به قانون تعیین تکلیف و این که کلیه اختلافات ناشی از اجرای این قانون و قانون توزیع عادلانه آب در کمیسیون تبصره ۵ رسیدگی می‌شود لذا ادامه رسیدگی فاقد وجاهت بوده و مستنداً به مواد ۴۸، ۳۱ و ۲۹ قانون فوق قرار عدم صلاحیت به صلاحیت و شایستگی کمیسیون مستقر در آب منطقه‌ای استان اصفهان موضوع تبصره ۵ ماده واحده صادر و اعلام می‌شود. رأی دیوان قطعی است و مقرر است مراتب به شاکی اعلام و پرونده به مرجع صالح ارسال شود. لازم به ذکر است که با توجه به ذیل ماده ۴۸ کمیسیون مکلف به رسیدگی است. هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ یاد شده با حضور رؤسا، مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد. پس از بحث و بررسی، با اکثریت آراء به شرح آینده به صدور رأی مبادرت می ‎ کند.   رأی هیأت عمومی اولاً: از این حیث که شعبه هشتم دیوان عدالت اداری در رسیدگی به خواسته که اعتراض به رأی قاضی عضو کمیسیون امور آبهای زیرزمینی بوده، صلاحیت دیوان عدالت اداری در رسیدگی را احراز کرده است ولیکن شعبه ۳۸ دیوان عدالت اداری در رسیدگی به خواسته مشابه، صلاحیت دیوان عدالت اداری احراز نکرده است تعارض محرز است. ثانیاً: با عنایت به این که مطابق بند ۲ ماده ۱۰ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲، رسیدگی به اعتراضات و شکایات از آراء و تصمیمات قطعی هیأتهای رسیدگی به تخلفات اداری و کمیسیونهایی مانند کمیسیونهای مالیاتی، هیأت حل اختلاف کارگر و کارفرما، کمیسیون موضوع ماده ۱۰۰ قانون شهرداریها منحصراً از حیث نقض قوانین و مقررات یا مخالفت با آنها از جمله صلاحیت و حدود اختیارات دیوان عدالت اداری احصاء شده است و شعبه هشتم دیوان عدالت اداری در رأی شماره ۹۳۰۹۹۷۰۹۰۰۸۰۰۷۲ـ۶/۲/۱۳۹۳ با احراز صلاحیت خود به موضوع خواسته رسیدگی کرده است، رأی مذکور در حد صلاحیت شعبه دیوان عدالت اداری در رسیدگی به خواسته صحیح و موافق مقررات تشخیص داده می‌شود. این رأی به استناد بند ۲ ماده ۱۲ و ماده ۸۹ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم‌الاتباع است. رئیس هیأت عمومی‌دیوان عدالت اداری ـ محمدجعفر منتظری