تاریخ: 23/4/1387 شماره دادنامه: 242 کلاسه پرونده: 87/194 مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری. شاکی: آقای ابراهیم یوسفی. موضوع شکایت و خواسته: اعلام تعارض آراء صادره از شعبه 6 تجدیدنظر و 13 بدوی دیوان عدالت اداری. مقدمه: الف ـ شعبه شانزدهم در رسیدگی به پرونده کلاسه 84/630 موضوع شکایت نصیر قاسم‌پورشادلوی به طرفیت گمرک ایران به خواسته الزام به تجدید پروانه حق‌العمل‌کاری در گمرک به شماره 2042 به شرح دادنامه 1434 مورخ 30/7/1385 چنین رأی صادر نموده است، اگرچه در ماده 380 آییننامه اجرائی قانون امور گمرکی قید گردیده متقاضی تمدید « باید قبل از انقضای مدت و با پرداخت بهای تمبر پروانه و تسلیم دفتر مخصوص ... درخواست تمدید آن را بکند.» لکن این موضوع از حیث اجرایی و تسهیل رسیدگی به تقاضا و حفظ حقوق متقاضی دولت میباشد و دلالتی بر محرومیت دایم از این حق نمینماید. دلیل این استنباط و صحت آن ادامه ماده مرقوم است که تکالیفی برای رئیس گمرک محل تنظیم و تعیین کرده است. « رئیس گمرک محل در صورتی که تخلفی که مستلزم محرومیت دایم یا موقت از شغل حق‌العمل‌کاری باشد از متقاضی ندیده و ادامه شغل وی را صلاح بداند، میتواند با ملاحظه دفتر حق العمل کاری سال قبل و پلمپ و امضای دفتر حق العمل کاری سال بعد تا یکسال دیگر پروانه را تمدید نماید» و از طرفی برابر مقررات مربوط به حقوق افراد و با توجه به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران محـرومیت افراد از حقـوق اجتماعی و انتخاب شغل، بدون عذر قانونی و منع ناشی از محکومیت قطعی توسط مراجع قضائی موجه نبوده و مخالف حفظ و صیانت حقوق جامعه و افراد میباشد. لذا تصمیم اداره گمرک بر عدم تمدید یا صدور پروانه جدید مربوط به حق‌العمل‌کاری در گمرک مخالف موازین قانونی میباشد. لذا حکم به ورود شکایت شاکی تمدید و یا صدور پروانه جدید وفق مقررات مربوطه با وصول حقوق دولت صادر میگردد. ب ـ شعبه ششم تجدیدنظر در رسیدگی به پرونده کلاسه 85/2635 موضوع رسیدگی به تجدیدنظرخواهی گمرک ایران از دادنامه 1434 مورخ 30/7/1385 صادره از شعبه 16 دیوان عدالت اداری به شرح دادنامه 32 مورخ 6/1/1386 چنین رأی صـادر نموده است، با توجه به اینکه اعتراض موجه و موثری که فسخ دادنامه بدوی را ایجاب نماید، مشهود نیست با رد تجدیدنظرخواهی دادنامه بدوی را عیناً تایید و استوار مینماید. ج ـ شعبه سیزدهم در رسیدگی به پرونده کلاسه 86/1090 موضوع شکایت ابراهیم یوسفی و محمد و فهیمه پور غفور به طرفیت گمرک ایران به خواسته الزام خوانده به تمدید اعتبار کارت حق‌العمل‌کاری شاکی به شرح دادنامه 7 مورخ 7/1/1387 چنین رأی صادر نموده است، توجهاً به مواد 376 و 379 و 380 و 382 آییننامه اجرایی قانون امور گمرکی مصوب 1350 با اصلاحات بعدی نظر به اینکه تصمیم اداره مذکور متضمن نقص قوانین و مقررات نبوده و از جانب شاکی هم دلیلی بر مخدوش بودن آن ارائه نشده است، مالاً موجبی برای ابطال آن وجود ندارد. لذا شعبه سیزدهم دیوان با در نظر گرفتن مراتب فوق‌البیان با غیر وارد تشخیص دادن شکایت شاکی به استناد مفهوم مخالف مواد 13 و 14 قانون دیوان عدالت اداری مصوب 9/3/1385 مجلس شورای اسلامی و 25/9/1385 مجمع تشخیص مصلحت نظام جمهوری اسلامی ایران حکم به رد شکایت صادر و اعلام مینماید. هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق با حضور رؤسا و مستشاران و دادرسان علیالبدل شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بـررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء بـه شرح آتی مبادرت بـه صدور رأی مینماید. رأی هیأت عمومی به موجب صدر ماده 380 آییننامه اجرائی قانون امور گمرکی مصوب 1351 مدت اعتبار پروانه حق‌العمل‌کاری فقط یک سال از تاریخ صدور آن است و به صراحت قسمت دوم ماده مذکور در صورتی که دارنده پروانه، مایل به ادامه حق‌العمل‌کاری در گمرک باشد باید قبل از انقضاء مدت و یا پرداخت بهای تمبر پروانه و تسلیم دفتر مخصوص حق‌العمل‌کاری تمدید آن را از گمرک صادرکننده پروانه تقاضا کند و به شرح قسمت آخر ماده مزبور، چنانچه رئیس گمرک محل با تحقق شرایط مندرج در ماده فوقالذکر ادامه شغل متقاضی را صلاح بداند میتواند پروانه اشتغال حق‌العمل‌کاری را تا یک سال دیگر تمدید کند. نظر به اینکه حکم مقرر در ماده فوق‌الاشعار مصرح در جواز تمدید پروانه حق‌العمل‌کاری به مدت یک سال دیگر به شرط تسلیم درخواست متقاضی و پرداخت بهای تمبر پروانه و ارائه دفتر مخصوص حق‌العمل‌کاری به مرجع ذیصلاح قبل از انقضاء مدت اعتبار پروانه مذکور است، بنابراین دادنامه شماره 7 مـورخ 7/1/1387 شعبه 13 دیوان مبنی بر رد شکایت شاکی به خواسته الزام گمرک ایران به تمدید پروانه حق‌العمل‌کاری به لحاظ عدم رعایت شرایط فوقالذکر صحیح و موافق قانون میباشد. این رأی به استناد بند 2 ماده 19 و ماده 43 قانون دیوان عدالت اداری برای شعب دیوان و سایر مراجع اداری ذیربط در موارد مشابه لازمالاتباع است.