رأی شماره۸۰۴ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری درخصوص ابطال قسمتی از راهنمای آزمون سی و

       تاریخ: 13/11/1387            شماره دادنامه: 804           کلاسه پرونده: 87/762       مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری.       شاکی: آقای عباس فتحی.       موضوع شکایت و خواسته: ابطال قسمتی از راهنمای آزمون سی و ششمین دوره پذیرش دستیار تخصصی در رشته‎های بالینی پزشکی.       مقدمه: شاکی به شرح شکایت‎نامه تقدیمی اعلام داشته است، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در آزمون سی و ششمین دوره پذیرش دستیار تخصصی در رشته‎های بالینی پزشکی که در اسفند ماه سال 1387 برگزار می‎گردد برخلاف مقررات و خارج از حدود اختیارات قانونی برای مشاغل مدیریتی پزشکان عمومی که در استخدام پیمانی یا رسمی باشند، سهمیه خاص و امتیاز ویژه منظور نموده است به نحوی که لیاقت به عنوان شرط اصلی در امر پزشکی تخصصی به فراموشی سپرده شده و رقابت در عرصه پزشکی را محدود و سلامت جامعه را در مخاطره قرار داده و تهدید می‎نماید. چون مطابق اصل 19 و 28 قانون اساسی مردم از حقوق مساوی برخوردارند و باید شرایط مساوی برای احراز مشاغل و امکان اشتغال برای همه افراد فراهم گردد و اقدام مذکور باعث تضییع حق فارغ‌التحصیلان پزشکی می‎شود و این در شرایطی است که سهمیه قانونی رزمندگان با تردید مورد قبول قرار گرفته و اعمال می‎شود و ایجاد امتیاز و اختصاص سهمیه ویژه باید مستند قانونی داشته باشد و موضوع باعث تبعیض ناروا بوده و خارج از حدود اختیارات وزارت مذکور است. لذا متقاضی ابطال امتیاز مقرر برای مشاغل مدیریتی و سهمیه اختصاصی ویژه می‎باشم. مدیرکل دفتر امور حقوقی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 456782/ح/ن مورخ 6/11/1387 اعلام داشته‎اند، 1- به موجب ماده 6 قانون تشکیلات و وظایف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، برنامه‎ریزی به منظور توزیع مناسب و عادلانه نیروی انسانی و سایر امکانات کشور با تاکید بر اولویت برنامه‎های بهداشتی و رفع نیازهای مناطق محروم و نیازمند جزء وظایف این وزارتخانه قلمداد گردیده است و به موجب ماده 14 قانون مربوط به خدمت پزشکان و پیراپزشکان مصوب 12/12/1375 اختیار بررسی نیازهای تخصصی مناطق محروم و مورد نیاز کشور بـر عهده این وزارتخانه  و شورای آموزش پزشکی و تخصصی به عنوان مجری برابر بند یک ماده اول قانون تشکیل شورای مذکور می‎باشد. اقدامات لازم در این راستا بر اساس نیاز سنجی در سطح کشور به تناسب احتیاجات مناطق نیازمند و جهت تامین احتیاجات درمانی و بهداشتی در مناطق مزبور، با تعیین میزان و نوع سهمیه نیروهای  متقاضی آموزش تخصصی تعیین می‎گردد، هدف آن تحقق عدالت در تامین سلامت آحاد افراد جامعه در دراز مدت و مطابق با برنامه‎ریزیهای کلان توسعه کشور در تمامی سطوح می‎باشد. 2ـ در شصت و پنجمین نشست شورای آموزش پزشکی و تخصصی، سهمیه پذیرش مازاد جهت پوشش مناطق محروم ضمن تعیین شرایط بهره‎برداری از آن منجمله نحوه محاسبه امتیازات خدمت در مناطق مزبور مورد تصویب قرار گرفت. بدین‌لحاظ اعلام سهمیه پذیرش مورد اشاره در دوره آزمون پذیرش دستیار تخصصی به صورت مازاد بر ظرفیت موجود در نظر گرفته شده و موجبات کاهش ظرفیتهای عمومی پذیرش آزمون را فراهم نیاورده است. لذا تصدیق می‎فرمایند که اقدام وزارتخانه به منظور تقویت بنیه و دانش علمی کارکنان و اعضای هیأت علمی مستقر در دانشگاههای علوم پزشکی درمانی برای نیل به اهداف اعلام شده قانونگذار به لحاظ حفظ تعادل در امور جاری بخش سلامت و درمان کشور صورت گرفته است. ضمن اینکه استفاده از تسهیلات مذکور جهت مستخدمین شاغل در مناطق محروم با در نظر گرفتن اولویت سابقه خدمتی در آن مناطق بوده و مشروط به تداوم و استمرار خدمت متقاضیان گردیده است. هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق با حضور رؤسا و مستشاران و دادرسان علی‎البدل شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بـررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رأی می‎نماید. رأی هیأت عمومی        به موجب حکم مقرر در بند 6 ماده یک قانون تشکیلات و وظایف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مصوب 1367 برنامه‎ریزی به منظور توزیع متناسب و عادلانه نیروی انسانی و سایر امکانات (آموزش پزشکی و تسهیلات بهداشتی ـ درمانی) کشور با تأکید اولویت برنامه‎های بهداشتی و رفع نیاز مناطق محروم و نیازمند در زمره وظایف و مسئولیتهای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی قرار گرفته است و همچنین طبق ماده14 قانون مربوطه به خدمت پزشکان و پیراپزشکان مصوب 1375 آن وزارتخانه مکلف گردیده است که به هنگام پذیرش دستیار تخصصی سهمیه‎های جداگانه‎ای را برای مناطق محروم و نیازمند کشور اختصاص دهد. نظر به اینکه احکام مقنن به شرح مقررات فوق‎الذکر متضمن جواز تعیین امتیاز خاص برای مشاغل مدیریتی از حیث پذیرش دستیار تخصصی در رشته‎های بالینی پزشکی نیست و تعیین امتیازات خاص مدیریتی نافی اعتبار اولویت افراد از حیث نتایج علمی آزمون مربوط و از مصادیق بارز تبعیض در بین داوطلبان شرکت در آزمون پذیرش دستیار تخصصی می‎باشد، بنابراین راهنمای آزمون سی و ششمین دوره پذیرش دستیار تخصصی در رشته‎های بالینی پزشکی در قسمت مورد اعتراض و از حیث اعطاء امتیازات خاص به مشاغل مدیریتی خلاف قانون و خارج از حدود اختیارات قانونی مربوط تشخیص داده می‎شود و مستنداً به قسمت دوم اصل 170 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و ماده یک و بند یک ماده 19 و ماده 20 و ماده 43 قانون دیوان عدالت اداری مصوب 1385 از تاریخ تصویب ابطال می‎گردد.