رأی شماره ۱۲۱ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری با موضوع ضرورت اشتغال معلمین حق‌التدری

   تاریخ: 31/3/1389        شماره دادنامه: 121        کلاسه پرونده: 89/177    مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری.    شاکی: آقای محمد ابراهیمی.    موضوع شکایت و خواسته: اعلام تعارض آراء صادره از شعب دیوان عدالت اداری.    گردشکار: الف ـ شعبه اول دیوان در رسیدگی به پرونده کلاسه 85/2013، موضوع شکایت آقای فرامرز جعفری به طرفیت وزارت آموزش و پرورش، به خواسته تقاضای الزام و محکومیت طرف شکایت به صدور حکم آموزگاری، طی دادنامه شماره 1954 مورخ 17/9/1386، چنین انشاء رأی نموده است: با توجه به جمعی محتویات پرونده خصوصاً دفاعیات موجه و مستدل آموزش و پرورش طی لایحه دفاعیه و با توجه به اینکه حسب بخشنامه شماره 18962/ط مورخ 22/8/1380 سازمان مدیریت و برنامه‎ریزی، حداقل مدرک تحصیلی جهت آموزگاری فوق دیپلم بوده در حالی که شاکی دارای مدرک تحصیلی دیپلم می‎باشد، علیهذا حکم به رد شکایت مطروحه صادر و اعلام می‎گردد. ب ـ شعبه دوم تشخیص در رسیدگی به پرونده کلاسه 88/253، موضوع اعمال ماده 18 قانون دیوان عدالت اداری توسط ریاست دیوان عدالت اداری نسبت به دادنامه شماره 1954 مورخ 17/9/1386 شعبه اول راجع به شکایت آقای فرامرز جعفری، به طرفیت وزارت آموزش و پرورش و به خواسته الزام طرف شکایت به صدور حکم آموزگاری طی دادنامه شماره 470 مورخ 16/9/1388 چنین انشاء رأی می‎نماید: نظر به اینکه مصوبات مجلس شورای اسلامی در خصوص جذب و استخدام اولاً، عطف به ماسبق نمی‎شود. ثانیاً، چنانچه برای آن ظرف زمانی تعیین گردیده در همان مدت ملاک عمل قرار می‎گیرد و چون در خصوص شاکی با توجه به قانون به کارگیری معلمین حق‌التدریس و با توجه به استفساریه مجلس در مورد معلمان حق‌التدریس با توجه به ماده 6 اساسنامه نهضت سوادآموزی و اینکه آموزشیاران نهضت کسانی که تا تصویب ماده 6 مکرر اساسنامه مورخ 15/9/1377، دارای مدرک دیپلم متوسطه باشند تا تاریخ مذکور می‎توانند به استخدام درآیند و شرط وجود داشتن مدرک دانشگاهی که حداقل آن فوق دیپلم است در قواعد قانونی بعد از آن پیش‎بینی و تصویب گردیده و چون شاکی برای استخدام در معلمی جذب شده و از بادی امر در آن  شغل مصدر کار بوده و برای شغل دفترداری به استخدام در نیامده تا برای استخدام قطعی نیاز به وی در شغل معلمی منتفی شود، بنابه مراتب و مستنداً به بند (ب) ماده 6 اساسنامه نهضت سوادآموزی و اینکه چون افرادی که تا قبل از لازم‎الاجراء شدن قانون الحاق ماده 6 مکرر به خدمت آموزشی مشغول شده‎اند، مشمول آن قانون هستند و وفق تبصره 3 قانون الحاق ماده 6 مکرر به اساسنامه نهضت سوادآموزی و نیز بند 9 دستورالعمل 95/710 مورخ12/11/1383، وزیر آموزش و پرورش و با عنایت به اینکه گزینش از شاکی رد صلاحیت نکرده است. لذا چون در صدور دادنامه شعبه اول دیوان مراعات موارد فوق‎الذکر نشده است، با اعلام به پذیرش  درخواست ریاست دیوان عدالت اداری و احراز تطبیق آن با ضوابط مقرر در ماده 18 قانون دیوان، حکم به نقض دادنامه شماره 1954 مورخ 17/9/1386 شعبه اول دیوان و الزام اداره مشتکی‎عنه را به صدور حکم استخدام رسمی برای شاکی صادر و اعلام می‎نماید. ج ـ شعبه سوم دیوان در رسیدگی به پرونده کلاسه 86/1151، موضوع شکایت آقای علی اسدی قرخلو به طرفیت سازمان آموزش و پرورش استان آذربایجان غربی و مدیریـت آموزش و پرورش تکاب، به خواسته تغییر پست از دفترداری به آموزگاری، طی دادنامه شماره 2299 مورخ 30/10/1386، چنین انشاء رأی نموده است: نظر به اینکه مشارالیه با مدرک تحصیلی دیپلم طی حکم شماره 2/35900 مورخ 16/8/1384، از تاریخ 16/8/1384، به عنوان متصدی امور دفتری استخدام رسمی گردیده است و با عنایت به اینکه مشتکی‎عنه نامبرده را در زمان اشتغال به حق التدریس، واجد شرایط دانسته و از وی در پست آموزگاری استفاده نموده و داشتن فوق دیپلم به بالا هم در قانون جذب معلمان حق التدریسی ذکر نشده، بنابه مراتب فوق خواسته شاکی موجه تشخیص گردیده و رأی به ورود شکایت دایر بر الزام مشتکی‎عنه به تبدیل وضعیت پست وی از متصدی امور دفتری به آموزگاری صادر و اعلام می‎گردد. د ـ شعبه چهارم دیوان در رسیدگی به پرونده کلاسه 86/491، موضوع شکایت آقای علی مقصودی، به‎طرفیت وزارت آموزش و پرورش و به ‎خواسته الزام به تغییر پست از دفترداری به ‎آموزگاری، طی دادنامه شماره 582  مورخ 29/5/1386، چنین انشاء رأی نموده است: نظر به اینکه مطابق قانون به‌کارگیری معلمین حق‌التدریس و استفساریه مجلس مصوب 1383، معلمان حق‌التدریس که مجموع سال‌های تدریس آنان صرف‌نظر از انفصال یا انقطاع حداقل 4 سال با 12 ساعت تدریس در هفته باشد بدون آزمون و با حداقل 3 سال سابقه و 12 ساعت تدریس در هفته به شرط قبولی در آزمون با رعایت شرایط عمومی استخدامی به استخدام رسمی در آموزش و پرورش پذیرفته می‎شوند و شاکی با مدرک تحصیلی دیپلم طی حکم شماره 2/36536 مورخ16/8/1384، از تاریخ 2/7/1384، به عنوان دفتردار، استخدام رسمی گردیده است، با عنایت به اینکه خوانده نامبرده را در زمان اشتغال به حق‌التدریس واجد شرایط دانسته و از وی در پست آموزگاری استفاده نموده و داشتن فوق دیپلم به بالا هم در قانون جذب معلمان حق‌التدریسی ذکر نشده است، بنابراین خواسته شاکی موجه تشخیص و حکم به ورود شکایت وی و الزام خوانده به تبدیل وضعیت وی از پست امور دفتری به آموزگاری صادر و اعلام می‎گردد. هـ‍ ـ شعبه اول دیوان در رسیدگی به پرونده کلاسه 86/669، موضوع شکایت آقای محمد ابراهیمی، به طرفیت آموزش و پرورش شهرستان تکاب از استان آذربایجان غربی و به خواسته تقاضای صدور حکم به الزام طرف شکایت به اعمال دقیق مفاد دستورالعمل اجرایی مربوط به قانون به کارگیری معلمان حق‌التدریس مصوب 1373 و جذب شاکی به عنوان آموزگار، طی دادنامه شماره 289 مورخ 14/2/1387، چنین انشاء رأی نموده است: نظر به اینکه قانون به کارگیری معلمان حق‌التدریس و دستورالعمل اجرایی آن، موضوع بخشنامه شماره95/710 مورخ 12/11/1383 وزارت آموزش و پرورش، مفاداً حاکی از استخدام معلمین حق‌التدریس می‎باشد و هیچ‌گونه دلالتی از حیث الزام وزارت مزبور به استخدام آنان، الزام به عنوان نیروی آموزشی ندارد، ضمن آنکه با توجه به لایحه جوابیه مشتکی‎عنه در محل خدمت نامبرده برای آموزگاری، اعلام عدم نیاز گردیده است. بنابراین، تخلفی از ناحیه مشتکی‎عنه از حیث نقض قوانین و مقررات مشاهده نمی‎گردد و حکم به رد دعوی مطروحه صادر و اعلام می‎دارد.    هیأت عمومی دیوان در تاریخ فوق با حضور رؤسا و مستشاران و دادرسان علی‎البدل شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رأی می‎نماید. رأی هیأت عمومی        با توجه به اینکه اولاً، تعارض آراء محرز می‎باشد. ثانیاً، مطابق قانون به کارگیری معلمین حق‌التدریس براساس قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب 8/6/1383 و قانون استفساریه آن مصوب 11/9/1383، دولت موظف بوده در اجرای بند 3 ماده 3 برنامه سوم و بند (خ) تبصره 8 قانون بودجه سال 1383 کل کشور مصوب24/12/1382، نسبت به استخدام رسمی معلمین حق‌التدریس اعم از آموزشی و پرورشی به تعداد چهل هزار نفر اقدام نماید، نظر به اینکه در قوانین فوق‎الذکر، به استخدام رسمی معلمین حق‌التدریس تصریح شده، این صراحت دلالت بر ضرورت بکارگیری آنان در مشاغل آموزشی و پرورشی دارد، از این رو آراء شعبه دوم تشخیص دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه 470 مورخ 16/9/1388 و شعبه سوم دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه 2299 مورخ30/10/1386 و شعبه چهارم دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه 582 مورخ 29/5/1386 که متضمن این معنا می‎باشد صحیح و موافق موازین قانونی می‎باشد. این رأی به استناد بند 2 ماده 19 و ماده 43 قانون دیوان عدالت اداری مصوب 1385 برای شعب دیوان و سایر مراجع اداری ذی‎ربط در موارد مشابه لازم‎الاتباع می‎باشد. هیأت عمومی دیوان عدالت اداری معاون اول رئیس جمهور ـ محمدرضا رحیمی