مصوبه « منشور توسعه فرهنگ قرآنی»

           (مصوب جلسه 643 مورخ 22/2/1388 شورای عالی انقلاب فرهنگی)           شورای عالی انقلاب فرهنگی در جلسه 643 مورخ 22/2/1388، براساس مصوبه شورای تخصصی مهندسی فرهنگی، مصوبه منشور توسعه فرهنگ قرآنی را به شرح ذیل تصویب نمود:           مقدمه           دستیابی به جامعه‌ای متمسک به قرآن و عترت و برخوردار از ایمان و عمل صالح، تحقق اندیشه‌های معمار بزرگ انقلاب اسلامی رضوان‌الله تعالی علیه و رهنمودهای مقام معظم رهبری مدظله‌العالی در گسترش فرهنگ حیات بخش قرآن کریم، و ارتقای ایران به کشوری توسعه‌یافته با هویتی اسلامی ـ انقلابی، در گرو عزم ملی و اراده هماهنگ مدیران ارشد نظام برای توسعه فرهنگ قرآنی است. فرهنگی که باید متأثر از قرآن و حاکم بر بینش‌ها، نگرش‌ها و رفتارهای فردی و اجتماعی بوده و در کلیه سطوح سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی نظام جمهوری اسلامی جاری باشد. بدین منظور، منشور توسعه فرهنگ قرآنی، که مبین منویات نظام مقدس جمهوری اسلامی در مواجهه با تعالیم قرآن، در مقام علم، اعتقاد و عمل در سطح ملی و بین‌المللی است، به شرح مواد آتی به تصویب می‌رسد.           ماده1ـ اهداف           1ـ ایجاد هماهنگی بین دستگاه‌های دولتی، مؤسسات و گروه‌های فعال غیردولتی درجهت هم‌افزایی و ارتقاء فعالیت‌های قرآنی در سطح ملی و بین‌المللی.           2ـ تقویت ایمان و اعتقاد به قرآن کریم و تمسک به تعالیم آن.           3ـ تعمیق معرفت و تعمیم فهم و درک قرآن کریم.           4ـ ارتقاء التزام عملی به قرآن کریم در ابعاد فردی و اجتماعی.           5 ـ تحقق فرهنگ قرآنی در نظام مدیریت، تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی کشور.           6 ـ توسعه مهارت‌های روان‌خوانی، صحیح خوانی و درک معنای آیات قرآن کریم در میان اقشار مختلف جامعه به ویژه کودکان و نوجوانان.           7ـ تقویت و گسترش انس با قرآن کریم در اقشار مختلف جامعه.           8 ـ ترویج آیات و مفاهیم قرآن کریم در حوزه فرهنگ عمومی (نمادسازی و تبلیغات رسانه‌ای و محیطی، محاورات و...)           ماده2ـ سیاست‌ها و راهبردهای توسعه فرهنگ قرآنی           1ـ توجه جدی به اصل جدایی‌ناپذیری قرآن کریم و اهل بیت (علیهم‌السلام) در کلیه فعالیت‌های قرآنی.           2ـ اولویت بخشی به توسعه فرهنگ قرآنی در مهندسی فرهنگ، مهندسی فرهنگی و مدیریت فرهنگی کشور.           3ـ توسعه نظریه‌پردازی در نظام‌های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی مبتنی بر فرهنگ و معارف قرآنی.           4ـ توسعه مشارکت حداکثری مردم در فعالیت‌های قرآنی و تقویت نقش حمایتی و پشتیبانی دولت در گسترش فرهنگ قرآنی در داخل و خارج از کشور.           5 ـ تأکید بر گسترش درک عموم مردم از مفاهیم، زیبایی‌ها و لذات معنوی قرآن کریم از طریق انس و ارتباط مستمر با آن.           6 ـ اهتمام ویژه به توسعه فرهنگ قرآنی در میان اقشار تأثیرگذار (مدیران، نخبگان، فرهیختگان و گروه‌های مرجع) در داخل و خارج از کشور.           7ـ ابتنای حداکثری فعالیت‌های قرآنی بر مطالعه، کارشناسی و تحقیق شایسته.           8 ـ هدایت فرآینـدهای آموزشی، پژوهشی و تبلیغی ترویجی قرآنی به سمت کاربردی کردن تعالیم قرآنی در زندگی فردی و اجتماعی.           9ـ بهره‌گیری حداکثری از ظرفیت حوزه‌های علمیه در توسعه فرهنگ قرآنی.           10ـ ارتقابخشی نظام تعلیم و تربیت، نظام رسانه‌ای، نظام تبلیغات دینی و سایر نظام‌های مؤثر، با الهام از تعالیم قرآن کریم.           11ـ ساماندهی و هماهنگ کردن دستگاه‌ها، نهادها و بخش‌های مؤثر کشور و فراهم کردن زمینه‌های یادگیری و رشد سازمانی جهت هم‌افزایی توان، تجربه و ارتقاء سطح آن‌ها در توسعه فرهنگ قرآنی.           ماده3ـ به منظور پیشبرد و اجرایی شدن اهداف، سیاست‌ها و راهبردهای منشور توسعه فرهنگ قرآنی در داخل و خارج از کشور و تحقق عزم ملی برای توسعه تمسک و اعتصام به قرآن کریم در همه عرصه‌ها، شورای تخصصی توسعه فرهنگ قرآنی، که از این پس در مواد آتی به اختصار شورای تخصصی نامیده می‌شود، زیرنظر شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل می‌شود.           ماده4ـ وظایف شورای تخصصی           1ـ تهیه و تصویب شاخص‌های توسعه فرهنگ قرآنی و تصویب شاخص‌های ارزیابی و نظارت بر فعالیتهای قرآنی.           2ـ بررسی و پیشنهاد چگونگی حاکم کردن اصول و مبانی قرآنی در برنامه‌های توسعه بلندمدت و میان‌مدت کشور به سازمان‌ها و نهادهای تصمیم‌گیر.           3ـ بـررسی و بازنگری مأموریت‌ها و وظایف قرآنی دستگاه‌های دولتی و عمومی، شـوراها و ستادها و سایـر مجامع قـرآنی و ارائه به شـورای عالی انـقلاب فرهنگی به منظور تصویب.           4ـ زمینه‌سازی و پیگیری تحقق رهنمودها و مطالبات رهبر معظم انقلاب اسلامی در حوزه قرآن کریم.           5 ـ ایجاد ساز و کارهای لازم برای هماهنگی و تعامل مؤثر در زمینه‌ فعالیت‌های قرآنی.           6 ـ تأیید طرح‌ها و برنامه‌های ملی و فرابخشی در توسعه فرهنگ قرآنی.           7ـ اتخاذ تدابیر لازم برای توانمندسازی و جلب مشارکت بخش مردمی و تقویت نقش حمایتی دولت در جهت توسعه فرهنگ قرآنی.           8 ـ اتخاذ تدابیر لازم برای گسترش فرهنگ وقف در امور قرآنی و بهره‌گیری حداکثری از موقوفات کشور در این زمینه.           9ـ ارزیابی و نظارت بر عملکرد دستگاه‌ها و نهادهای دولتی و غیردولتی.           10ـ شناسایی نیازها، محدودیت‌ها و موانع توسعه فرهنگ قرآنی و استفاده از ظرفیت‌ها برای رفع آنها از طریق مراجع ذیربط در داخل و خارج از کشور.           11ـ تدوین اولویت‌ها و جهت‌گیری‌های کلان بودجه فعالیت‌های قرآنی و ارائه آن به شورای عالی انقلاب فرهنگی.           12ـ برنامه‌ریزی برای تأمین و توسعه منابع‌انسانی موردنیاز حوزه‌های مختلف امور قرآنی و کیفیت بخشی منابع انسانی موجود.           13ـ برنامه‌ریزی لازم برای طراحی سامانه‌های آماری و شبکه‌های اطلاع‌رسانی امور قرآنی.           ماده5 ـ اعضای شورای تخصصی           1ـ دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی (رئیس شورای تخصصی)           2ـ وزیر آموزش و پرورش           3ـ وزیر علوم، تحقیقات و فناوری           4ـ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی           5 ـ  رئیس نهادهای قرآنی وابسته به دفتر مقام معظم رهبری           6 ـ نماینده شورای عالی حوزه‌های علمیه           7ـ رئیس سازمان تبلیغات اسلامی           8 ـ رئیس دفتر تبلیغات اسلامی           9ـ رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه           10ـ رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی           11ـ نماینده رئیس سازمان صدا و سیما           12ـ نماینده کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی           13ـ سه نفر از صاحب نظران مؤسسات آموزشی، پژوهشی و تبلیغی ـ ترویجی قرآنی مردمی با تصویب شورای تخصصی توسعه فرهنگ قرآنی.           تبصره ـ دبیر شورای تخصصی توسط رئیس شورای تخصصی برای سه سال انتخاب می‌شود و انتخاب مجدد وی برای دوره‌های بعد بلامانع است.           ماده6 ـ دبیرخانه شورای تخصصی برای پیگیری تمامی امور مربوط به شورای تخصصی، در دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل و نمودار تشکیلاتی و سازمانی آن توسط رئیس شورای تخصصی تصویب می‌شود.           ماده7ـ کمیسیون‌های تخصصی           با توجه به ماهیت قابل تفکیک فعالیت‌های قرآنی در حوزه‌های آموزش عمومی، آموزش عالی، پژوهش و تبلیغ و ترویج قرآنی و به منظور ایجاد هماهنگی بین دستگاه‌های مرتبط با هر حوزه، کمیسیون‌های سه‌گانه تخصصی، زیر نظر شورای تخصصی توسعه فرهنگ قرآنی و با عناوین ذیل تشکیل می‌شود:           1ـ کمیسیون توسعه آموزش عمومی قرآن           2ـ کمیسیون توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی           3ـ کمیسیون توسعه فعالیت‌های تبلیغی ترویجی قرآنی           تبصره ـ شرح وظایف و ترکیب اعضای کمیسیون‌های سه‌گانه فوق، توسط شورای تخصصی تعیین خواهدشد.           ماده8 ـ روند کار شورای تخصصی           1ـ مسائل و طرح‌های موردنظر شورای تخصصی، ابتدا در کمیسیون‌های تخصصی، مطالعه و بررسی شده و پس از تعیین اولویت، در جلسات شورای تخصصی موردبحث و اظهارنظر قرار می‌گیرد.           2ـ مصوبات شورای‌تخصصی با امضای رئیس شورای‌تخصصی جهت اجرا به دستگاه‌های ذیربط ابلاغ می‌شود.            3ـ در موارد نیاز، مصوبات و تصمیمات شورای تخصصی برای تصویب نهایی به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه می‌شود.           ماده9ـ مصوبات شورای تخصصی توسعه فرهنگ قرآنی برای کلیه دستگاه‌های دولتی و عمومی و مؤسسات مردمی لازم‌الاجرا است.           ماده10ـ این مصوبه در 10 ماده و دو تبصره در جلسه 643 مورخ 22/2/1388 شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید.         معاون وزیر و دبیر شورای عالی شهرسازی و معماری ایران ـ میرمحمد غراوی