سیاست‌های ساماندهی شئون فرهنگی در مناسبتهای مذهبی

(مصوب جلسه 603 مورخ 11/2/1386 شورای عالی انقلاب فرهنگی)         شورای عالی انقلاب فرهنگی در جلسه603 مورخ 11/2/1386 سیاستهای سامان‌دهی شئون فرهنگی در مناسبتهای مذهبی را به شرح ذیل تصویب کرد:        مقدمه:        نهضت حسینی (ع) و حماسه عاشورا، تجدید حیات اسلامی و اوج و قله تاریخی مقابله با ستم و ستمگر و احیاء حق‌طلبی و عدالت‌خواهی است که همان روح فرهنگ تشیع است. این واقعه عظیم همواره چون مشعلی فرا راه شیعه، مسلمانها بلکه بشریت در عرصه مواجهه با الحاد، استبداد و استکبار بوده است. بدین سبب همیشه این سرمایه بزرگ و سترگ، در معرض آسیب تحریفات نظری و انحرافات رفتاری بوده است. در روزگار ما نیز آفات و انحرافاتی که مایه وهن این حماسه عظیم است در زمینه مراسم تعزیت و مجالس سوگواری، رخ داده و موجب نگرانی علماء ، فرهیختگان و ارادتمندان سیدالشهداء (ع) گشته است.        پدیده‌های ناشایست و ناخوشایندی از قبیل:        الف) ارتکاب حرکات خلاف موازین شرعی و مخالف جوهر دینی و قدسی حماسه عاشورا.        ب) تظاهر به رفتارهای موهن و غیرمعقول و نامناسب با روح عقلانی و حماسی نهضت حسینی (ع) همچون « قمه‌زنی».        ج) استفاده از تصاویر، شمایل و نشانه‌های غیرواقعی ائمه و اولیاء (ع) و چاپ گسترده آنها که خلاف قداست و حرمت معصومین و شأن عزاداری آنها است.        د) ذکر اکاذیب و نسبت مطالب خلاف واقع به ساحت اهل بیت پیامبر اعظم (ص) و به ویژه یاران و خاندان حضرت سیدالشهداء و خواندن نوحه‌ها و آوازها و اجراء موسیقی‌های مبتذل و خلاف شئون که باعث مخدوش شدن فضای فکری حماسی و جنبه‌های حزن‌انگیزی و عبرت‌آموزی محرم شده و به این مراسم مقدس جنبه تفننی و تفریحی بخشیده و سبب از بین بردن خاصیت و خصلت آئینی مبتنی بر هویت ایرانی و اسلامی آن می‌گردد.        بنا به مراتب فوق، سیاست‌ها و خط مشی‌های اجرائی ذیل تبیین و معرفی می‌شوند.        فصل اول ـ سیاست‌ها و خط‌مشی‌های اجرایی        1ـ غنابخشی فکری و محتوایی مجالس و مراسم سوگواری در جهت ارتقاء و تعمیق بصیرت و معرف اقشار و آحاد جامعه درباره فلسفه، عمق و ابعاد و تعلیمات و تبعات حماسه حسینی (ع) و مقابله با تحریفات و اکاذیب پدیدآمده در این زمینه.        1ـ1ـ اهتمام بیشتر به توسعه اندیشه‌ها و نظرات امام راحل، مقام معظم رهبری و متفکران بزرگ از جمله استاد شهید مرتضی مطهری درباره محرم و آیین‌های عزاداری سالار شهیدان (ع).        2ـ1ـ تهیه برنامه‌های منظم و منسجم رسانه‌ای برای نقد و بررسی شعر و مداحی و تعزیه‌خوانی و همچنین مناظره فکری فقهی توسط متخصصان.        3ـ1ـ ایجاد پایگاه اطلاع رسانی اینترنتی برای تدوین و ترویج برنامه‌ها و مراسم سوگواری مناسب در بیرون از مرزهای کشور به منظور ایجاد بصیرت و ارتقاء معرفت دینی و خنثی‌سازی نسبت‌های دروغین معاندین و مخالفین فرهنگ و حماسه عاشورای حسینی با استفاده از فناوری‌های نوین ارتباطی.        4ـ1ـ تبیین و تشریح فلسفه و ضرورت نقش تاریخی قیام عاشورا و ارائه تحلیل‌های مناسب از فرآیند شکل‌گیری نهضت حسینی و نفی تحلیل‌های ناصواب غیرمنطبق با واقعه عاشورا و شعائر حسینی از طریق رسانه‌ها به ویژه صدا و سیما با همکاری دستگاههای ذیربط فرهنگی.        2ـ صیانت از روش‌های اصیل و سنتی عزاداری و بررسی راهکارهای تقویت و توسعه آن متناسب با روح حماسی عاشورا و ذوق، سلیقه و گرایش‌های نسل امروز.        1ـ2ـ اصلاح و صیانت تعزیه‌خوانی و آموزش گروههای تعزیه خوان.        2ـ2ـ معرفی سبک‌ها، آداب و اشعار و روش‌های اصیل و صحیح عزاداری و تجلیل از پیش‌کسوتان و مجالس نمونه.        3ـ2ـ نوآوری و تبلیغ سبک‌های جدید متناسب با شئون مراسم سوگواری.        4ـ2ـ برنامه‌ریزی به منظور ارتقاء کیفیت مداحی و آشناسازی مداحان با سیره زندگانی و مراثی مقاتل ائمه معصومین (ع).        3ـ زدودن خرافات و انحرافات پدیدآمده و رفتارهای موهن و خلاف موازین در زمینه مراسم و برنامه‌های سوگواری.        1ـ3ـ بررسی و انجام مطالعات پیرامون خرافات و بدعت‌ها در نحوه شکل‌گیری و چگونگی نفوذ آن در مراسم و مجالس سوگواری و راههای مقابله و رفع آن.        2ـ3ـ برگزاری جلسات کارشناسی و کارگاههای آموزشی مستمر با مداحان، روضه‌خوانان و مسئولین هیأتهای مذهبی توسط سازمان تبلیغات اسلامی و صدا و سیمای جمهوری اسلامی.        4ـ شناسایی و مقابله ریشه‌ای با عناصر و جریانهای سازمان یافته و منحرف تأثیرگذار در مراسم سوگواری ائمه معصومین به ویژه سالار شهیدان (ع).        1ـ4ـ شناسایی عناصر منحرف و برنامه‌ریزی برای موجهه مناسب و قانونی با آنان و خطوط فکری جریانهای سازمان‌یافته و هدایت‌شده و مقابله سنجیده مؤثر با آنها با همکاری دستگاههای مسئول قضایی و امنیتی کشور.        2ـ4ـ استفاده از ظرفیت اعزام مبلغ در جهت روشنگری و بدعت‌زدایی.        5 ـ ایجاد ساز و کارهای مناسب جهت ساماندهی و تقویت هیأتهای مذهبی، مداحان، مدیحه‌سرایان و نهادهای متصدی امر عزاداری.        1ـ 5 ـ تجلیل از خادمان فرهنگ عاشورایی اعم از سخنرانان، مداحان، شاعران، نویسندگان و مسئولین هیأتهای مذهبی.        2 ـ 5 ـ انتشار نشریه تخصصی به صورت مستمر ویژه هیأتهای مذهبی به منظور تقویت ارتباط و انتقال مفاهیم و موضوعات لازم و نیز متون و مقاتل معتبر.        3 ـ 5 ـ پشتیبانی و تغذیه فکری مبلغین و سخنرانان مذهبی.        فصل دوم ـ اجراء        1ـ سازمان تبلیغات اسلامی موظف است با همکاری دستگاههای دولتی و غیردولتی به ویژه سازمان صدا و سیما، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، دفتر تبلیغات اسلامی، نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها نسبت به اجرای سیاست‌ها و خطوط مشی فوق اقدام و گزارش آن را سالانه به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه نماید.        2ـ ادارات کل استانی سازمان تبلیغات اسلامی موظفند سالانه، گزارش برنامه‌های خود را در جهت تحقق ساماندهی شئون فرهنگی مراسم سوگواری تهیه و برای بررسی و تصمیم‌گیری متناسب با منطقه در چارچوب این طرح به شورای فرهنگ عمومی استان ارائه نمایند. سازمان تبلیغات اسلامی نیز مکلف گزارش کلان کشوری را به شورای عالی انقلاب فرهنگی جهت بررسی و تصمیم‌گیری‌های تکمیلی و روزآمد ارائه نماید.        این سیاست‌ها مشتمل بر یک مقدمه و دو فصل در جلسه 603 مورخ 11/2/1386 شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید. رئیس قوه قضائیه ـ صادق لاریجانی