ماده 25 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 مقرر می‌دارد

روزنامه رسمی مربوطه

تاریخ انتشار 1401/06/08
شماره پرونده 1400-186/1-1249 ک
شماره نظریه 7/1400/1249
کلاسه نظریه 1401/05/30
ماده 25 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 مقرر می‌دارد

با عنایت به این‌که قانونگذار در تبصره 3 ماده 25 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 مقرر می‌دارد «در عفو و آزادی مشروط اثر تبعی محکومیت پس از گذشت مدت‌های فوق از زمان عفو یا اتمام مدت آزادی مشروط رفع می‌شود. محکوم در مدت زمان آزادی مشروط و همچنین در زمان اجرای حکم نیز از حقوق اجتماعی محروم می گردد». با عنایت به تبصره مذکور و این‌که در برخی از موارد، محاکم در آراء خود حکم به تعلیق مجازات‌های حبس می‌نمایند، خواهشمند است اعلام فرمایید آیا محکوم‌علیه در مدت زمان تعلیق نیز مشمول مجازات تبعی محرومیت از حقوق اجتماعی می‌شود یا خیر و امکان صدور گواهی سوء پیشینه برای وی وجود دارد؟  

پاسخ

با توجه به ماده 25 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، در محکومیت‌های موضوع این ماده صرفاً پس از اجرای حکم یا شمول مرور زمان، آثار تبعی یعنی محرومیت از حقوق اجتماعی به شرح مقرر در ماده 26 آن قانون اعمال می‌شود؛ در غیر این موارد از جمله در مجازات تعلیقی چون نص صریحی برای اعمال مجازات تبعی وجود ندارد و سلب حقوق اجتماعی به عنوان حقوق بنیادین مقرر در قانون اساسی نیاز به نص صریح قانون دارد و از طرفی توجه به تبصره 3 ماده 25 مذکور که به اعمال مجازات تبعی در زمان قبل از انقضاء و اتمام مدت آزادی مشروط و شمول عفو تصریح می‌نماید و در مورد مدت تعلیق ساکت است و اصل بر عدم اعمال این نوع مجازات است، بنابراین درزمان تعلیق مجازات اصلی، مجازات‌های تبعی قابل اعمال نمی‌باشد. قابل ذکر است بند «ث» ماده 134 اصلاحی 1399 قانون مجازات اسلامی که مقرر داشته است تعلیق مجازات در حکم اجرا است ناظر به نحوه اعمال مقررات تعدد است و در سایر موارد از ملاک آن به خصوص به ضرر محکوم‌علیه و برای اعمال مجازات تبعی که اصل بر عدم آن است قابلیت استناد ندارد.