نظریههای مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضائیه
وقتی که شهادت بر شهادت به عنوان یک دلیل شرعی مورد پذیرش قرار گرفته است همانند قصاص آیا امکانپذیر است که یک نفر شاهد از طرف دو نفر شاهد اصلی که فوت کردهاند موضوع شهادت آنها را بیان کند و یا اینکه از طرف شاهد اصلی به صورت جداگانه دو نفر باید موضوع شهادت او را بیان کند و یا اینکه امکانپذیر است که دو نفر شاهد ازطرف هر دو نفر شاهد اصل شهادت دهند؟
پاسخمستفاد از مجموع مواد قانونی مربوط به شهادت از جمله مواد 182، 185 و 188 و تبصره یک آن، 189 و 199 قانون مجازات اسلامی 1392 و ماده 231 آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379 این است که در کلیه مواردی که تعداد شهود شرعی برای اثبات دعوی، احصاء شده است و همچنین در کلیه مواردی که جنسیت شاهد موضوعیت دارد، در شهادت بر شهادت نیز نصاب مذکور و نیز جنسیت شاهد میباید مورد رعایت قرار گیرد. بنابراین، چنانچه در موارد مذکور در صدر ماده 199 قانون مجازات اسلامی 1392، اثبات جرم با شهادت دو مرد است شهود فرعی نیز میباید برای شهادت بر شهادت، دو نفرمرد باشند وبا یک نفر شاهد فرعی یا یک نفر شاهد اصلی یا شهادت شهود فرعی یا اصلی زن، موضوع قابل اثبات نمیباشد.