امروزه با گسترش کسب و کارها و جرایم، تخصصیتر کارها و آگاهی بیشتر جامعه به ضرورتِ برخورداری از متخصصین حقوقدان برای پیشگیری و حل مسائل حقوقی، نیاز به وکیل امری بدیهی است. همچنین دسترسی بیشتر به اینترنت، منجر به تسهیلِ روندِ پیدا کردن وکلای متخصص جهت کسب مشاوره حقوقی یا انعقاد قرارداد وکالت با ایشان شده است.
از سویی برخی افرادِ سودجو ممکن است خود را وکیل اعلام کنند درحالیکه فاقد پروانه وکالت میباشند و به این ترتیب به کلاهبرداری و بدنام کردنِ جامعه وکلا میپردازند. به همین دلیل در این مقاله سعی بر آن داریم تا به معرفیِ پلتفرمها و سامانههایی بپردازیم که توسط آنها میتوان به جستجوی وکلا در بستر اینترنت پرداخت و همچنین چگونگی استفاده از این سامانهها را نیز آموزش میدهیم.
تفاوت میان اعضای «کانون وکلای دادگستری» و «مرکز وکلای قوه قضاییه»
اگرچه در نفسِ عمل وکالت و پروندههایی که هر یک از این دو دسته وکلا میتوانند بر روی آنها کار کنند تمایزی وجود ندارد اما بد نیست بدانیم تفاوت وکیل کانون وکلای دادگستری با وکیل مرکز وکلای قوه قضاییه چیست، زیرا در جستجوی هر یک از آنها سامانههای متفاوتی وجود دارند.
کانون وکلای دادگستری:
نهاد وکالت در ایران بعد از کسبِ استقلال از نهاد حاکمیت در سال ۱۳۳۱ هجری شمسی و به موجب لایحهٔ قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری که در همین سال به تصویب رسیده است، در قالب سازمانی شروع به کار کرد به نام “کانون وکلای دادگستری ایران”. درواقع همه افرادی که مدرک حقوق یا فقه و حقوق داشته باشند، بعد از شرکت در آزمونی به نام آزمون وکالت و گذراندن دوره کارآموزی، پروانه وکالت خود (که در واقع مجوز انجام وکالت میباشد) را از کانون وکلای دادگستری دریافت میکنند. تمامی مراحل دوره کارآموزی این افراد و در نهایت دریافت پروانه وکالت از مجرای کانون وکلای دادگستری پیش میرود. پس به وکیلی که پروانه وکالت خود را از کانون وکلای دادگستری دریافت کرده باشد، اصطلاحا «وکیل کانون وکلا» گفته میشود.
وکیل مرکز وکلای قوه قضاییه
در سال ۱۳۸۱، قوه قضاییه نیز در با استناد به ماده ۱۸۷ قانون برنامهٔ سوم توسعه مصوب ۱۳۷۹، در امر برگزاری آزمون وکالت و ارائه پروانه وکالت وارد عمل شد. وکلایی که هرساله پس از برگزاری آزمون وکالت قوه قضاییه از این نهاد، پروانه وکالت خود را کسب میکنند، اصطلاحا «وکیل مرکز وکلای قوه قضاییه» نامیده میشوند.
سامانه استعلام وکلای کانون وکلای دادگستری:
حال که تفاوت میان کانون وکلای دادگستری و مرکز وکلای قوه قضاییه را دانستیم، باید بدانیم چگونه میتوان شخصی که خود را وکیل مینامد را در بستر اینترنت جست و صحت ادعای وی را با استعلام از سامانهی مربوطه سنجید.
برای استعلامِ وکلای کانون (به تفصیل؛ کانون وکلای دادگستری ایران)، میتوانید وارد وبسایت «حامی وکیل» به آدرس اینترنتی hamivakil.ir بشوید.
بعد از وارد شدن به سایت “حامی وکیل” و مشاهده صفحهای مشابه تصویر بالا، بر روی سه خطِ بالا سمت راست بزنید. و سپس از میان گزینههایی که به شما نمایش داده میشود، بر روی گزینه “جستجوی وکلای دادگستری ایران” کلیک کنید (مانند تصویر پایین)
پس از آنکه بر روی گزینه جستجوی وکیل بزنید، با صفحهای مشابه تصویر پایین مواجه میشوید و میتوانید وکیل دادگستری (وکیل کانون) را با هر یک از روشهای موجود (نام و نام خانوادگی/ شماره پرونده/ شهر و استانی که پروانه وکالت وی مربوط به آن حوزه میباشد و…) جستجو کنید و وضعیت پروانه وکالت وی را استعلام بگیرید.
علاوه بر مورد بیانشده در بالا، هر یک ار وبسایتهای کانونهای وکلای دادگستری استانها نیز بهطور مجزا، بخشی دارند که میتوان وکلای همان کانون وکلا را جستجو کرد.
برای دسترسی به فهرست نشانی سایت اینترنتی کانون های وکلای دادگستری ایران کلیک کنید
سامانه استعلام اعضای مرکز وکلای قوه قضاییه
بالاتر تفاوت وکیل کانون و وکیل مرکز و اینکه تفاوت این دو وکیل برمیگردد به این امر که پروانه وکالت خود را از کدام نهاد اخذ میکنند (کانون وکلای دادگستری ایران یا قوه قضاییه)، توضیح دادیم.
در ادامه میخواهیم بدانیم چگونه وضعیت شخصی را که مدعی وکالت و اخذ پروانه وکالت از مرکز وکلای قضاییه است استعلام کنیم.
برای استعلام وکیلِ مرکز وکلای قوه قضاییه، میتوانید وارد وبسایت مرکز وکلای قوه قضاییه به نشانیِ www.23055.ir بشوید. بعد از وارد کردن نشانی مذکور، در مرورگرِ خود، صفحهای مشابه تصویر پایین را مشاهده میکنید.
بعد از مشاهده صفحه بالا، بر روی گزینه “جستجوی وکیل” کلیک کنید. در اینجا صفحهای مشابه تصویر پایین برای شما باز میشود که میتوانید با توجه به پارامترهای موجود، به جستجوی وکیل مرکز بپردازید.
درگاهِ مشترکِ استعلام وکلای کانون و وکلای مرکز:
علاوه بر وبسایتهای مذکور، دو وبسایت وجود دارد که شما میتوانید از طریق آنها هم به جستجو و استعلام وکلای کانون (به تفصیل؛ کانون وکلای دادگستری) و هم وکلای مرکز (به تفصیل؛ مرکز وکلای قوه قضاییه) بپردازید.
درگاه خدمات الکترونیک قضایی:
شما با ورود به درگاه خدمات الکترونیک قضایی (عدل ایران) به نشانی adliran.ir میتوانید به جستجوی وکیل (اعم از وکیلِ مرکز وکلای قوه قضاییه و یا وکیلِ کانون وکلای دادگستری) بپردازید.
بعد از ورد به سایت مذکور، شما با صفحه زیر مواجه میشوید. از میان گزینههای موجود، بر روی گزینه استعلام وضعیت وکیل کلیک کنید.
با انتخاب گزینه “استعلام وضعیت وکیل”، صفحه زیر برای شما باز میشود. پر کردنِ فیلد شماره ملی وکیلی که میخواهید وضعیت وی را استعلام بگیرید ضرورت دارد. لذا همانگونه که متوجه شدید مثل دو سامانه که بالاتر معرفی کردیم، با استفاده از این سامانه، نمیتوانید با صِرفِ وارد کردن نام و نام خانوادگی فرد، وضعیت وکالت وی را استعلام نمایید. امری که در دو سامانه مذکور در بالا امکانپذیر بود.