راه های مطالبه نفقه چگونه است؟

زن می تواند از ۲ طریق اقدام به درخواست نفقه خود کند، البته این امر زمانی امکان پذیر است که از مرد تمکین کرده باشد، در غیر این صورت نمی تواند اقدام به مطالبه نفقه خود نماید.

راه اول : زوجه در این روش باید به دادگاه خانواده مراجعه کرده و با ارائه دادخواست مطالبه نفقه، درخواست خود را مطرح کند. پس از آن قاضی بر اساس مستندات اقدام به صدور حکم می کند و شوهر را مجبور به پرداخت نفقه خواهد کرد.

راه دوم : زن به صورت کیفری از شوهر خود به جرم ترک انفاق شکایت کند، در این روش علاوه بر محکوم شدن مرد به پرداخت نفقه، امکان زندانی شدن مرد نیز وجود دارد و با طولانی شدن عدم پرداخت نفقه، ممکن است سبب ایجاد حق طلاق برای زن شود.

به موجب ماده ۶۴۲ قانون مجازات اسلامی، هر کس با د‌‌اشتن استطاعت مالی ، نفقه زن خود‌‌ را د‌‌ر صورت تمکین ندهد ، د‌‌اد‌‌گاه او را از سه ماه و یک ‌روز تا پنج ماه حبس محکوم می‌کند .

علاوه بر این، در ماده ۵۳ قانون حمایت خانواده در خصوص جرم ترک انفاق به زوجه چنین مقرر شده است : هرکس با داشتن استطاعت مالی ، نفقه زن خود را در صورت تمکین او ندهد ، به حبس تعزیری درجه شش محکوم می‌شود . البته طبق تبصره همین ماده امتناع از پرداخت نفقه زوجه ‌ای که به موجب قانون مجاز به عدم تمکین می باشد نیز مشمول مقررات این ماده است.

بنابراین زوجه می تواند با مراجعه به دادسرای محل زندگی مشترک ابتداً شکواییه ای مبنی بر ترک انفاق تنظیم و پس از انجام تحقیقات در کلانتری، در دادگاه حکم به مجازات زوج داده شود.

شرایط مطالبه نفقه 

۱_ عقد دائم 

الزام پرداخت نفقه زن توسط مرد از نتایج عقد دائم می باشد، یعنی در عقد موقت شوهر وظیفه ای در قبال پرداخت نفقه ندارد. البته در عقد موقت اگر زوجین بر سر پرداخت نفقه به توافق برسند، در این شرایط مرد ملزم به پرداخت نفقه می باشد.

۲_ تمکین زوجه 

بر اساس ماده ۱۱۰۸ قانون مدنی، اگر زنی بدون مانع مشروع از انجام وظایف زوجیت امتناع کند، نفقه به وی تعق نخواهد گرفت. یکی از شروط اساسی تحقق نفقه، تمکین می باشد. البته در شرایطی که زن دارای عذر شرعی باشد و از ادای وظایق خود امتناع نماید باز هم مستحق دریافت نفقه می باشد.

نکته : مخالفت زن از شوهرش در این شرایط منجر به ناشزه شدن زوجه نمی شود، ناشزه شدن تنها در اثر مخالفت در مقابل اموری می باشد که بر مبنای وظایف زوجیت بر زوجه وجب می شود.

در چه صورتی نفقه به زن تعلق نمی گیرد ؟

چنانچه طلاق بین زوجین در حالت نشوز، انجام شود نفقه به زوجه تعلق نمی گیرد. (در شرایطی مانند نامناسب بودن محل سکونت زن، بیماری زوجه و یا بیمای واگیردار مرد، ترس از ضرر جسمی،شرافتی، جانی، مالی و غیره زن می تواند از شوهر خود تمکین نکند و با توجه به مواری که ذکر کردیم در این حالت نفقه به زن تعلق می گیرد.)