فناوری‌های نوین اجرای سند تحول را سرعت بخشیده است/ ارائه خدمات آسان و ارزان در پنجره واحد هوشمند قوه‌قضاییه

خبرگزاری میزان_ رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار مسئولان و مقامات قوه قضاییه در تیرماه سال جاری سند تحول قضایی را یکی از مترقی ترین اسناد تحول خواندند و بر اجرای آن تاکید داشتند. ایشان در آن جلسه بیان داشتند بر طبق این سند باید عمل شود.

حجت الاسلام والمسلمین محسنی اژه ای نیز همواره بر اجرای سند تحول قضایی و ضرورت اجرای آن تاکید داشته است. رئیس قوه قضاییه در اول تیرماه سال جاری سند تحول قضایی را سندی بسیار کارآمد و مثبت ارزیابی کرد و زمانبندی برای اجرای برنامه‌های سند تحولی را یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این سند دانست.

در سند تحول قضایی که مورد توجه ویژه مقامات عالی نظام، اندیشمندان و نخبگان قرار دارد اقدامات فناورانه،بهره گیری از فناوری های نوین و ارائه خدمات آسان و ارزان در دستور کار قرار گرفته است. تجمیع و یکپارچه سازی حداکثری سامانه ها با ایجاد میز کار یکپارچه قوه قضاییه یکی از تاکیدات سند تحول قضایی است. با همین هدف و برای ارائه خدمات با کیفیت تر به مردم پنجره واحد الکترونیک خدمات قضایی ایجاد شده است و در آن خدمات گوناگون و پرکاربرد ارائه می شود.

خدماتی که بر سه محور بهره گیری از فناوری های نوین،ارائه خدمات آسان و ارزان قضایی و هوش مصنوعی بنیان نهاده شده است.

البته این تنها اقدام مرکز آمار وفناوری اطلاعات قوه قضاییه برای ارائه خدمات یکپارچه الکترونیک قضایی به مردم نبود.مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه دو تکلیف قانونی در زمینه ایجاد پنجره واحد هوشمند قوه قضاییه همچنین اتصال به درگاه ملی خدمات دولت هوشمند را زودتر از مهلت قانونی به سرانجام رساند و به گواه کارشناسان و مسئولان مرتبط جزو دستگاههای پیشرو در زمینه ارتباط الکترونیک و بهره‌گیری از فناوری های نوین قرار دارد.

ابلاغ الکترونیک قضایی، اطلاع رسانی پرونده، اطلاع رسانی با رمز پرونده، ثبت شکواییه سرقت، ثبت لایحه، دادخواست بدوی دیوان عدالت اداری، تجدیدنظر خواهی دیوان عدالت اداری، نوبت دهی قضایی، قرارداد‌های وکالت من، گواهی عدم سوپیشینه، استشهادیه، استعلام سوابق محکومیت‌های مالی، استعلام مدارک قضایی، سامانه ثنا، استعلام وضعیت وکیل، استعلام وضعیت کارشناس، سامانه سامع، سامانه ثبت من و ده‌ها زیر خدمت دیگر در این پنجره واحد ارائه می شود.

در حال حاضر بیش از ۹۳ درصد ابلاغ ها در سراسر کشور به صورت الکترونیک انجام می شود. اطمینان از دریافت الکترونیک قضایی توسط مردم و گروه های خاص نظیر سالمندان،کم سوادان و بیماران و دیگر گروه‌های خاص جامعه از موضوعات مورد تاکید سند تحول قضایی نیز بوده است. در پنجره واحد الکترونیک قضایی یک خدمت تحت عنوان ابلاغ الکترونیک قضایی در نظر گرفته شده است تا فرد به صورت برخط و الکترونیک از ابلاغ خود آگاه شود.کاهش هزینه های مردم،اطمینان از مشاهده شدن ابلاغ، دسترسی آسان و سریع مردم و صرفه جویی در زمان برخی از ویژگی‌های سامانه ابلاغ الکترونیک است.

یکی از مهمترین خدمات در پنجره واحد قوه قضاییه ارائه نوبت به مراجع قضایی است.سامانه نوبت دهی قضایی در راستای کرامت ارباب رجوع و حقوق شهروندی آنان ایجاد شده است و ضمن کاهش هزینه های مردم از سفرهای غیرضروری آنان جلوگیری کرده است.

با این اقدام مردم بدون محدودیت های زمانی و مکانی اقدامات خود را در کمترین زمان ممکن انجام می دهند. با ارتقای سامانه نوبت دهی قضایی رضایت بیشتر مردم حاصل شده است و همچنین از سوء استفاده هایی که گاهاً صورت می گرفت جلوگیری بعمل آمده است.

در حال حاضر نوبت برای واحد های قضایی و شبه قضایی بر اساس شماره پرونده، شماره ابلاغیه و براساس واحد قضایی می گیرد. علاوه بر آن نوبت دهی پزشکی قانونی و سازمان ثبت و اسناد و املاک کشور نیز در سامانه نوبت دهی قضایی و در پنجره واحد خدمات الکترونیک قوه قضاییه قابل دسترسی است.

یکی دیگر از خدماتی که در پنجره واحد خدمات الکترونیک قوه قضاییه ارائه می‌شود گواهی عدم سوء پیشینه است که در دو روز کاری صادر می شود اما امکان صدور آن در بعضی از مواقع در کمتر از یک روز هم می تواند صورت گیرد. دریافت گواهی سوء پیشینه یکی از مهمترین اقدامات در بحث استخدام و همچنین در کسب و کارها است.

در فرآیندی بسیار ساده و صرف زمانی بسیار کوتاه این خدمت در پنجره واحد ارائه می شود و نیاز به مراجعه حضوری فرد نیست.

هرچند اگر فردی بخواهد به صورت حضوری اقدامات خود را انجام دهد قابلیت اجرایی دارد. رعایت حقوق شهروندی و کاهش هزینه های مردم،از بین رفتن محدودیت مکانی، پیگیری ساده و سریع درخواست،از بین رفتن تشریفات زائد از ویژگی های ارائه گواهی عدم سوء پیشینه به صورت‌ خود کاربری و از طریق پنجره واحد است.

استعلام سوابق محکومیت های مالی یکی دیگر از خدماتی است که در پنجره واحد قوه قضاییه ارائه می شود. کل فرآیند در این استعلام در کمتر از پنج دقیقه صورت می گیرد و زمینه یک معامله امن را فراهم می کند.زمانی که می خواهید معامله ای انجام دهید اما نمی دانید طرف مقابل آیا به جهت مالی فرد مورد قبول و قابل اعتمادی است می توانید در صورتی که آن فرد به شما اجازه دهد یک استعلام انجام دهید تا متوجه شوید که آن فرد دارای محکومیت مالی است یا خیر؟استعلام سوابق محکومیت های مالی در هر زمان از شبانه روز و با صرف زمان کوتاه و با هزینه بسیار اندک قابلیت اجرا دارد.

در سامانه سامع قوه قضاییه خدمات متفاوتی ارائه می شود.اطاله دادرسی، فرایند دادرسی، نحوه اجرای آرا، درخواست ملاقات حضوری و انتقاد به رفتار و عملکرد و سایر موضوعات قضایی از جمله خدماتی است که در سامانه سامع قوه قضاییه راه‌اندازی شده است. این سامانه در پنجره واحد خدمات الکترونیک قضایی وجود دارد.اگر فردی درخواست ملاقات با مقامات قضایی را داشته باشد می تواند درخواست خود را در این سامانه بارگذاری کنند و پس از ارسال پیامک از طرف قوه قضاییه اقدامات بعدی انجام شود.

دو خدمت دیگری که در پنجره واحد خدمات هوشمند قوه قضاییه ارائه می شود دادخواست بدوی و تجدیدنظر دیوان عدالت اداری است.این اقدام در زمانی کوتاه و در هر زمان از شبانه روز و بدون محدودیت جغرافیایی به صورت غیرحضوری و کاملا برخط انجام می‌شود، روش کار آن هم بسیار ساده است. این اقدام با هدف کاهش مراجعات مردمی به دیوان عدالت اداری و جلوگیری از سفرهای طولانی ایجاد شده است و افراد می توانند دادخواست خود را به صورت برخط انجام دهند.

یکی دیگر از خدمات در پنجره واحد هوشمند قضایی استعلام وضعیت وکیل و استعلام وضعیت کارشناس است. در برخی از پرونده‌های قضایی گاها با شکایات مردمی روبرو می‌شویم که فریب فردی را خورده اند که خودش را به عنوان وکیل یا کارشناس معرفی کرده و اقدام به کلاهبرداری یا فریب مردم کرده است.

استعلام وضعیت وکیل و کارشناس که در زمان بسیار کوتاه در پنجره واحد خدمات قوه قضاییه صورت می گیرد مشخص می کند که آیا طرف مقابل وکیل یا کارشناس است یا خیر.کافی است شماره کد ملی فردی که خود را به عنوان وکیل یا کارشناس معرفی کرده است استعلام شود به این ترتیب مشخصات فردی و علاوه برآن موارد مرتبط با پرونده وکالت یا کارشناسی وی به صورت مشخص اعلام می شود.

روز به روز بر تعداد ارائه‌ این خدمات در پنجره افزایش می یابد و آنطور که رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه تاکید دارد تمامی خدمات پرکاربرد قوه قضاییه در این پنجره واحد قابل دسترسی است.

محمد کاظمی فرد رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه در گفت‌وگو با میزان با بیان اینکه بر اساس قانون دستگاه‌های اجرایی و نهادهای عمومی مکلف هستند پنجره واحد خدمات هوشمند خود را راه اندازی و و به پنجره واحد هوشمند دولت متصل کنند تاکید کرد: قوه قضاییه هر دو تکلیف خود را زودتر از مهلت قانونی انجام داده است و خدمات پرکاربرد و مهم خود را به صورت برخط و الکترونیک راه اندازی کرده است و آن را در پنجره واحد قرار داده است.

رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضاییه افزود: در پنجره واحد خدمات هوشمند قوه قضاییه بیش از ۲۰ نوع خدمت الکترونیک قضایی و ده‌ها زیر خدمت از جمله ابلاغ الکترونیک، اطلاع‌رسانی وضعیت فعلی پرونده،دادخواست بدوی و تجدیدنظر دیوان عدالت اداری،دریافت گواهی عدم سوء‌پیشینه،دریافت الکترونیکی نوبت حضور در مراجع قضایی، پزشکی قانونی و ثبت اسناد،سجل محکومیت‌های مالی،سامانه سامع استعلام مدارک قضایی، استشهادیه ،استعلام وضعیت وکیل و استعلام وضعیت کارشناس و ثبت من برخی از این خدمات است.

محمد کاظمی‌فرد با بیان اینکه خدمات ارائه شده در پنجره واحد خدمات هوشمند قوه قضاییه، این امکان را به مردم می‌دهد که بدون حضور در دستگاه قضا، امور قضایی خود را پیگیری کنند، گفت:در توافق با سازمان فناوری اطلاعات مقرر شد برخی از خدمات الکترونیک قوه قضاییه به پنجره ملی خدمات هوشمند متصل شود. با اقدامات و تلاش های صورت گرفته این مهم انجام شده است و امکان اضافه شدن خدمات دیگر با رعایت الزامات وجود دارد.