خبرگزاری میزان – مهریه، از جمله حقوق مالی زنان است و سنتی است که در کشورهای اسلامی و برخی کشورهای غیر اسلامی، اجرا میشود. وقوع عقد موقت، بدون تعیین میزان مهریه عقد موقت، سبب بطلان عقد نکاح بوده؛ اما بر خلاف عقد موقت، عدم تعیین مهریه در عقد دایم، موجب بطلان عقد نمیگردد و زوجین، بعد از عقد نیز امکان مشخص نمودن مهریه را دارند.
به محض وقوع عقد نکاح، زوجه، مالک تمام مهریه شده و حق مطالبه یا هر گونه دخل و تصرف در آن را دارد. اجرا گذاشتن مهریه در دوران عقد یا در طول زندگی مشترک، یکی از راههای مطالبه و دریافت مهریه، از جانب زنان است. جهت مطالبه مهریه از طریق اجرا گذاشتن آن، حتما باید، مطابق نحوه و مراحل قانونی، اقدام نمود تا به نتیجه رسید.
آیا امکان اجرا گذاشتن مهریه در دوران عقد وجود دارد؟
مهریه، از جمله حقوق مالی زنان بوده و دارای انواع مختلفی است. به مجرد وقوع عقد نکاح دایم یا منقطع، مهریه، به ملکیت زن درآمده و او، حق مطالبه یا هر گونه دخل و تصرف در آن را دارد و هیچ چیز، نمیتواند مانع از اجرای این حق بشود. یکی از راههای مطالبه مهریه و دخل و تصرف در آن، مطالبه مهریه، از طریق اجرا گذاشتن آن است.
مطابق ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی، “به مجرد عقد، زن، مالک مهر میشود و میتواند، هر نوع تصرفی که بخواهد، در آن بنماید”. بنابراین، در پاسخ به این پرسش که آیا امکان اجرا گذاشتن مهریه در دوران عقد نیز، وجود دارد یا خیر، باید گفت: مستفاد از ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی، زوجه یا نماینده قانونی او، به محض وقوع عقد نکاح دایم یا منقطع، میتوانند، با طی کردن نحوه و مراحل قانونی اجرا گذاشتن مهریه، اقدام به اجرا گذاشتن مهریه در دوران عقد نمایند. آثار و عواقب اجرا گذاشتن مهریه در دوران عقد، متوجه مرد خواهد بود و او را ملزم به پرداخت مینماید.
نحوه و مراحل اجرا گذاشتن مهریه در دوران عقد
در خصوص نحوه و مراحل اجرا گذاشتن مهریه در دوران عقد، باید گفت: هیچ تفاوتی بین نحوه و مراحل اجرا گذاشتن مهریه در دوران عقد با نحوه و مراحل سایر دوران ها، نظیر هنگام طلاق یا در طول زندگی مشترک نیست. نحوه و مراحل اجرا گذاشتن مهریه در دوران عقد، همانند باقی مراحل زندگی مشترک، مطابق مراحل زیر است:
در اولین مرحله از نحوه و مراحل اجرا گذاشتن مهریه در دوران عقد، زوجه، باید به دفتر ازدواج محل وقوع عقد، مراجعه کرده و با پر کردن فرم مطالبه مهریه، اقدام به اجرا گذاشتن مهریه دوران عقد، از طریق اجراییات ثبت نماید. در این روش، زن میتواند، پس از استعلامات چهارگانه اجراییات ثبت، از راهور، مخابرات، اداره ثبت املاک، بانکها و شرکت سپرده گذاری توسعه مرکزی، اقدام به توقیف اموال مرد و وصول مهریه خود، از طریق فروش آنها در مزایده نماید. این روش، بهترین راه، برای اجرا گذاشتن مهریه در دوران عقد بوده و آثار و عواقب آن، توقیف و فروش اموال مرد، در مزایده است.
دومین مرحله از نحوه و مراحل اجرا گذاشتن مهریه در دوران عقد، مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و ارایه دادخواست مطالبه مهریه است. چنانچه زوج، در استعلامات ثبتی، هیچ دارایی با سند رسمی نداشت یا دارایی او، کفاف مهریه را ندهد، زوجه میتواند، از این طریق، اقدام به اجرا گذاشتن مهریه دوران عقد خود نماید. این روش، گرچه بهترین راه وصول مهریه نیست، اما، راهی جهت رسیدن به حق و حقوق قانونی زنان است. آثار و عواقب این نحوه به اجرا گذاشتن مهریه در دوران عقد، میتواند، صدور حکم جلب زوج یا قسط بندی مهریه، در صورت پذیرش اعسار وی باشد.
بهترین راه اجرا گذاشتن مهریه در دوران عقد
مطالبه مهریه از طریق ثبت، به علتهای زیر، یکی از بهترین راه ها، جهت وصول مهریه، در این دوران است:
سرعت در وصول
دسترسی مستقیم به اموال، جهت تبدیل آنها به پول، از طریق فروش اموال در مزایده
توقیف اموال و جلوگیری از فروش آنها به جهت فرار از دین، بدون نیاز به حکم دادگاهی
البته، این روش، معایبی نیز دارد؛ هنگام اجرا گذاشتن مهریه در دوران عقد از طریق اجراییات ثبت، ثبت، طی دو مرحله، به زوج، اخطار میفرستند و بنابراین، زوج، از خطر توقیف اموالش، مطلع میشود و ممکن است در این اثنا، اقدام به انتقال اموال خود کند. البته در این صورت، زوجه حق مطرح نمودن دعوای فروش یا انتقال مال به قصد فرار از دین را دارد و بسته به نظر قاضی، ممکن است که مرد، به فرار از دین محکوم شود.
آثار و عواقب اجرا گذاشتن مهریه در دوران عقد
بسته به نحوه مطالبه و اجرا گذاشتن مهریه در دوران عقد، این آثار عبارتند از:
امکان مسدود شدن حسابهای بانکی و توقیف اموال مرد؛ چنانچه زن، از طریق اجراییات ثبت، اقدام نماید، میتواند حسابهای بانکی مرد را مسدود کرده، همچنین، چنانچه زوجه، حکم قطعی دادگاه، در خصوص پرداخت مهریه از جانب مرد را داشته باشد و مرد، از پرداخت، استنکاف نماید، مسدود کردن حسابهای زوج، از طریق اجرای احکام، ممکن و میسر است.
امکان فروش اموال مرد در مزایده؛ هنگامی که زوجه، اقدام به اجرا گذاشتن مهریه در دوران عقد، از طریق ثبت مینماید یا به موجب حکم قطعی دادگاه، مرد را محکوم به پرداخت مهریه میکند، اما، زوج، از پرداخت بدهی خود، خودداری مینماید، زن میتواند، اموال رسمی مرد را، از طریق ثبت یا معرفی به دادگاه، با استفاده از قرار تامین خواسته، توقیف کند و چنانچه مرد، همچنان، اقدام به پرداخت بدهی خود ننمود، زوجه، میتواند، مهریه خود را از ماحصل فروش اموال، در مزایده، وصول نماید.
امکان صدور حکم جلب مرد، در صورت عدم پرداخت مهریه، پس از صدور حکم قطعی؛ چنانچه زن، حکم قطعی محکومیت مرد، به پرداخت مهریه را داشته باشد، ولی مرد، از پرداخت خودداری نماید و یا با وجود قسط بندی مهریه، در موعد مقرر، اقدام به پرداخت اقساط ننماید، زن، میتواند با مراجعه به اجرای احکام، تقاضای صدور حکم جلب مرد را داشته باشد.