انتقاد رییس دیوان عالی کشور از آمار بالای پرونده "اختلاف در صلاحیت"

به گزارش ایسنا به نقل از روابط عمومی دیوان عالی کشور، حجت الاسلام و المسلمین سید احمد مرتضوی مقدم در جلسه هیئت نظارت دیوان عالی کشور با قضات مجتمع قضایی عدالت ضمن قدردانی از همراهی مسؤلین دادگستری به ویژه علی القاصی رئیس کل دادگستری استان تهران در جهت تسهیل کار همکاران هیئت نظارت دیوان عالی کشور اظهار کرد: یکی از وظایف مهم دیوان عالی کشور طبق اصل صد و شصت و یک قانون اساسی، نظارت بر احکام دادگاه ها و محاکم است، این در حالی است که با دستورالعمل رئیس قوه قضاییه وظایف و تکالیف دیوان عالی کشور در این زمینه مشخص شده است.

قضات مستعد و پرکار برای ارتقاء و تشویق شناسایی شوند

رئیس دیوان عالی کشور با تاکید بر لزوم نظارت بر احکام صادره تصریح کرد: پیش از این، نظارت دیوان عالی کشور در مورد پرونده هایی که فرجام خواهی می شد صورت می گرفت اما از آنجایی که بسیاری از پرونده ها قابل فرجام خواهی نیست لذا همکاران ما به صورت دوره ای در واحدهای قضایی حضور پیدا می کنند و از نزدیک به بررسی پرونده‌ها و شیوه دادرسی و محاکمه می پردازند، در این میان علاوه بر نظارت بر اصول دادرسی، قضات مستعد و پرکار نیز برای ارتقاء و تشویق شناسایی می شوند.

حجت الاسلام والمسلمین مرتضوی مقدم با تاکید بر اینکه قصد ونیت ما در نظارت مچ گیری نیست گفت: در بازدیدهای دوره ای و مستمر از مجتمع های قضایی ایرادات و اشکالات موجود به همکاران تذکر داده می شود، ما به هیچ وجه دنبال ثبت تخلف و مچ گیری نیستیم بلکه در جهت اجرای عدالت همکاران از هرگونه مشورت و راهنمایی نیز دریغ نمی‌کنند.

دو سوم پرونده‌های ورودی به دیوان عالی کشور پرونده فرجامی نیست

رئیس دیوان عالی کشور در ادامه به برخی مشکلات موجود اشاره و اظهار کرد: بخش عمده ای از پرونده ها که قضات ما در دیوان عالی کشور درگیر آن هستند فرجامی نیست، شاید بتوان گفت دو سوم پرونده های ورودی به دیوان عالی کشور پرونده های فرجامی نیست و همین فراوانی موجب شده قضات ما ناخواسته درگیر این پرونده‌ها شوند و نتوانند به کار اصلی خود بپردازند.

مرتضوی مقدم ضمن انتقاد از اینکه اختلاف در صلاحیت، ماهانه ۲ هزار پرونده را در دیوان عالی کشور به خود اختصاص داده است، گفت: بیشترین عدم صلاحیت ها را در دادسراها داریم، هدف ما احقاق حق است، در این زمینه از همان ابتدای کار دقت کنید تا با صدور عدم صلاحیت، پرونده در دست انداز نیفتد، این در حالی است که بسیاری از این عدم صلاحیت ها بی مورد است و رد می شود.

وی در ادامه نکاتی را از باب تذکر به همکاران قضایی و اداری مطرح کرد و گفت: در جریان رسیدگی به پرونده ها گاهی لازم نیست حکم به بی حقی یا رد دعوا دهید، چراکه در این صورت فرد راهی برای طرح دوباره دعوا ندارد، در اینگونه موارد قرار عدم استماع دعوا صادر کنید تا اگر فرد بعدها به مدرکی دست یافت بتواند برای احقاق حق، خواسته‌اش را پیگیری کند.

رئیس دیوان عالی کشور به اهمیت صلح و سازش در پرونده ها اشاره و تصریح کرد: بعضی پرونده ها قابل مصالحه هست در این زمینه تلاش کنید که رضای خداوند نیز در آن است، برخی پرونده های سنگین و پیچیده در شعبه اول دیوان عالی کشور منتهی به صلح شده است و بنده خود شخصاً پیگیر این قبیل پرونده ها بوده ام، در نظر داشته باشید که با صلح و سازش پرونده مختومه می‌شود در صورتی که اگر خدای ناکرده حکم اشتباهی صادر کنید، دعاوی متعددی زاییده حکم اشتباه شما خواهد بود.

مرتضوی مقدم بر لزوم به روز بودن علم قاضی تاکید کرد و گفت: قضات برای صدور آرای متقن و داوری بدون نقص باید اطلاعات فقهی، حقوقی و قانونی خود را بالا ببرند.

وی در تشریح این مطلب ضمن توصیه‌ ای به قضات اظهار کرد: همواره یک کتاب حقوقی همراه خود داشته باشید و در اوقات فراغت آن را مطالعه کنید، مشورت را سرلوحه کار خود قرار دهید، مشورت کردن امر مفیدی است و به نوعی مشارکت در عقل و علم دیگران است، بنده نیز از همان ابتدا در رسیدگی به پرونده ها و در صدور رأی با پیشکسوت‌ها و قضات باتجربه مشورت می کردم.

دسته‌بندی آراء وحدت رویه برای تسهیل در دسترسی قضات

رئیس دیوان عالی کشور در ارتباط با وحدت رویه‌های قضایی خطاب به قضات تصریح کرد: چنانچه اختلاف نظر و یا رویه های مختلفی از قانون را مشاهده کردید، حتما موارد موجود را به معاونت هیئت عمومی منعکس کنید، مطلوب است که دادگاه‌ ها بر اساس رویه خاص رأی دهند و سلیقه ها و نظرهای مختلف در پرونده لحاظ نشود.

وی ادامه داد: آراء وحدت رویه در حوزه هیئت عمومی و پایگاه اطلاع رسانی دیوان عالی کشور بر اساس موضوع و شماره رأی دسته بندی شده است و در این رابطه قضات به راحتی می‌توانند به آراء دسترسی داشته باشند.

حجت‌الاسلام والمسلمین مرتضوی مقدم در این جلسه بخش دیگری از سخنان خود را به بیان برخی توصیه‌های حفاظتی اختصاص داد و گفت: همه ما با توجه به وظیفه خاص خود در معرض اتهام هستیم، در تماس‌های تلفنی و پیامک ها، مراجعه کننده ها، دلال ها، واسطه ها و نحوه رفتار طرفین هوشیار باشید؛ گاهی ممکن است برخی بخواهند قضات ما را بدنام کنند در این زمینه بسیار مراقبت کنید.

رئیس دیوان عالی کشور در پایان ضمن تشکر و قدردانی از قضات و همکارن قضایی با بیان اینکه هیئت نظارت دیوان عالی کشور تاکنون از محاکم و مجتمع‌های قضایی ۱۶ استان در سراسر کشور نظارت و بازدید به عمل آورده‌اند خاطرنشان کرد: از اشکالات و نواقص موجود آسیب شناسی صورت گرفته و گزارش مواردی که عمومیت دارد آن به صورت مکتوب ارائه شده است؛ این موارد در جهت کاهش اطاله دادرسی و عملکرد هر چه بهتر در زمینه دادرسی و احقاق حق و عدالت در قالب کتابچه‌ای منتشر خواهد شد.