به موجب ماده ۱۷ قانون مجازات اسلامی، دیه، مالی است که در شرع مقدس، برای ایراد جنایت غیرعمدی بر نفس، اعضا و منافع و یا جنایت عمدی، در مواردی که به هر جهتی، قصاص ندارد، به موجب قانون پرداخت میشود. یکی از اعضای بدن که برای آن، در قانون، دیه تعیین شده است، پیشانی میباشد.
پیشانی، به عنوان بخش مهمی از صورت، ممکن است در معرض آسیبها و جراحات مختلفی قرار بگیرد که این جراحات، منجربه شکستگی و یا حتی بخیه شود. جراحات و آسیبهای مربوط به پیشانی، مانند انواع زخم ها، کبودی ها، شکستگیها و مواردی از این قبیل، بسیار متعدد بوده که هر کدام، میزان دیه مخصوص به خود را داشته و نیاز است به طور جداگانه بررسی شوند.
دیه جراحت و پاره شدن پیشانی
دیه پیشانی، یکی از مجازاتهای اصلی پیش بینی شده، در قانون مجازات اسلامی میباشد. قیمت دیه کامل، در ماههای غیر حرام، مبلغ ۶۰۰ میلیون تومان تعیین شده است. به موجب ماده ۷۰۹ قانون مجازات اسلامی، جراحات وارده به سر و صورت که پیشانی نیز بخشی از صورت بوده، به نه گروه تقسیم میشود که این جراحات و میزان دیه آن ها، به ترتیب زیر میباشد:
حارصه: خراش پوست پیشانی بوده، بدون آن که خونی از آن جاری شود. میزان دیه حارصه، یک صدم دیه کامل است. بنابراین، میزان دیه آن، بر اساس آخرین میزان نرخ دیه پیشانی در سال ۱۴۰۱، مبلغ ۶ میلیون تومان میباشد.
دامیه: جراحتی بوده که کمی وارد گوشت شود و جریان کم یا زیاد خون را به همراه داشته باشد. میزان دیه دامیه، دو صدم دیه کامل است که مبلغ آن، بر اساس نرخ دیه پیشانی در سال ۱۴۰۱، معادل ۱۲ میلیون تومان میباشد.
متلاحمه: جراحتی که بریدگی عمیق گوشت را به همراه داشته، اما، به پوست نازک روی استخوان اصابت نکند. دامیه، سبب بخیه میگردد و میزان قیمت بخیه جراحت پیشانی در سال ۱۴۰۱، سه صدم دیه کامل است که معادل ۱۸ میلیون تومان میباشد.
سمحاق: جراحتی بوده که عمق آن، به میزانی نباشد که به پوست نازک روی استخوان برسد. میزان دیه سمحاق، چهار صدم دیه کامل است که براساس بر اساس نرخ دیه پیشانی در سال ۱۴۰۱، فرد آسیب زننده، باید، مبلغ ۲۴ میلیون تومان پرداخت کند.
موضحه: جراحتی میباشد که سبب کنار رفتن پوست نازک روی استخوان و آشکار شدن استخوان میگردد. میزان دیه پیشانی در حالت جراحت موضحه، پنج صدم دیه کامل است که بر اساس نرخ دیه پیشانی در سال ۱۴۰۱، باید مبلغ ۳۰ میلیون تومان پرداخت شود.
هاشمه: جنایتی بوده که سبب شکستگی استخوان میشود، اما ممکن است، جراحتی را ایجاد نکند. دیه هاشمه، ده صدم دیه کامل میباشد که بر اساس نرخ دیه پیشانی در سال ۱۴۰۱، باید مبلغ ۶۰ میلیون تومان، توسط متهم، پرداخت شود.
مُنَقَّله: جنایتی است که درمان آن، صرفا، با جابجا کردن استخوان، امکان پذیر میباشد. میزان دیه پیشانی در حالت جراحت منقله، پانزده صدم دیه کامل میباشد که بر اساس نرخ دیه پیشانی در سال ۱۴۰۱، مبلغ ۹۰ میلیون تومان است.
مامومه: جراحتی میباشد که سبب رسیدن به کیسه مغز میشود. میزان دیه مامومه، یک سوم دیه کامل است که بر اساس نرخ دیه پیشانی در سال ۱۴۰۱، معادل ۲۰۰ میلیون تومان میباشد.
دامغه: هر جراحت یا صدمهای میباشد که باعث پارگی کیسه مغز شود که علاوه بر دیه مامومه، موجب ارش پاره شدن کیسه مغز نیز میباشد. یعنی، علاوه بر اینکه باید مبلغ ۲۰۰ میلیون تومان، به عنوان دیه پرداخت شود، ارش پاره شدن کیسه مغز نیز در این حالت به مجنی علیه پرداخت میگردد که تشخیص میزان قیمت ارش ۱۴۰۱، با قاضی و پس از در نظر گرفتن نظر متخصص پزشکی قانونی است.
بنابراین، با توجه به ماده ۷۰۹ قانون مجازات اسلامی، میزان دیه پیشانی در سال ۱۴۰۱، بسته به این که جراحت وارد شده، از چه نوعی میباشد و اینکه، شدت آسیب وارد شده، چه قدر بوده، متفاوت است و تشخیص این امر که جراحت وارد شده، از چه نوعی بوده، با متخصص پزشکی قانونی خواهد بود و پس از آن، قاضی، با در نظر گرفتن نظر پزشکی قانونی، مبلغ دیه را تعیین میکند.
دیه بخیه پیشانی
در خصوص دیه بخیه پیشانی در سال ۱۴۰۱، باید گفت که میزان آن، بر اساس عمق و نوع جراحات وارده تعیین میشود. همان طور که در بخش قبل گفتیم، جراحات وارده بر سر و صورت، به ۹ گروه تقسیم میشوند که میزان قیمت بخیه جراحت پیشانی، بر اساس میزان نفوذ جراحت، متفاوت میباشد.
حارصه: خراش پوست، بدون آن که خون جاری شود، حارصه میباشد. میزان قیمت بخیه جراحت پیشانی، در خصوص حارصه، بر اساس آخرین میزان نرخ دیه پیشانی در سال ۱۴۰۱، مبلغ ۶ میلیون تومان خواهد بود.
دامیه: جراحتی که اندکی وارد گوشت شود و جریان کم یا زیادی از خون را به همراه داشته باشد، دامیه بوده و دیه بخیه پیشانی در سال ۱۴۰۱، در مورد دامیه، دو صدم دیه کامل است که مبلغ بخیه جراحت پیشانی در سال ۱۴۰۱، معادل ۱۲ میلیون تومان میباشد.
متلاحمه: جراحتی است که موجب بریدگی عمیق گوشت شده، ولی به پوست نازک روی استخوان نمیرسد. میزان قیمت بخیه جراحت پیشانی، در مورد متلاحمه، سه صدم دیه کامل است. بنابراین، مبلغ دیه بخیه جراحت پیشانی در سال ۱۴۰۱، معادل ۱۸ میلیون تومان میباشد.
سمحاق: میزان دیه بخیه پیشانی در مورد سمحاق، یعنی، جراحتی که به پوست نازک روی استخوان برسد، چهار صدم دیه کامل است که براساس نرخ دیه پیشانی در سال ۱۴۰۱، فرد متهم، باید، مبلغ ۲۴ میلیون تومان، بابت دیه بخیه جراحت پیشانی پرداخت کند.
موضحه: جراحتی میباشد که پوست نازک روی استخوان را کنار زده و استخوان را نمایان سازد. دیه بخیه پیشانی، در مورد موضحه، پنج صدم دیه کامل میباشد که براساس آخرین میزان نرخ دیه در سال ۱۴۰۱، باید مبلغ ۳۰ میلیون تومان بابت بخیه جراحت پیشانی پرداخت شود.
هاشمه: میزان دیه بخیه پیشانی ۱۴۰۱، در مورد هاشمه، یعنی، جنایتی که موجب شکستگی استخوان شود، گرچه جراحتی را تولید نکند، ده صدم دیه کامل است که باید مبلغ ۶۰ میلیون تومان، براساس آخرین میزان نرخ دیه، توسط مجنی علیه، بابت بخیه جراحت پیشانی، پرداخت شود.
مُنَقَّله: جنایتی که درمان آن، صرفا، با جابه جا کردن استخوان، میسر باشد. دیه بخیه پیشانی در مورد منقله، پانزده صدم دیه کامل میباشد که براساس آخرین میزان نرخ دیه، دیه بخیه جراحت پیشانی در سال ۱۴۰۱، مبلغ ۹۰ میلیون تومان است.
مأمومه: جراحتی که عمق آن، به حدی بوده که به کیسه مغز برسد. دیه بخیه پیشانی در مورد مامومه، یک سوم دیه کامل است که مبلغ بخیه جراحت پیشانی در سال ۱۴۰۱، معادل ۲۰۰ میلیون تومان میباشد.
دامغه: صدمه یا جراحتی که باعث پارگی کیسه مغز شود که علاوه بر دیه مأمومه، موجب ارش پاره شدن کیسه مغز نیز میباشد. یعنی، علاوه بر اینکه باید مبلغ ۲۰۰ میلیون تومان به عنوان دیه پیشانی پرداخت شود، ارش پاره شدن کیسه مغز نیز در این حالت، به بزه دیده پرداخت میگردد که تشخیص آن با متخصص پزشکی قانونی خواهد بود.
پس از توضیح در خصوص دیه بخیه پیشانی در سال ۱۴۰۱، در ادامه، قصد داریم، درباره دیه شکستگی استخوان پیشانی در سال ۱۴۰۱ صحبت کنیم.
دیه شکستگی استخوان پیشانی
کی از انواع جراحت که در ماده ۷۰۹ قانون مجازات اسلامی به آن، اشاره شده است، هاشمه نام دارد. هاشمه، جنایتی است که موجب شکستگی استخوان شود، گرچه، جراحتی را تولید نکند. دیه ضربه به سر نیز در مواردی که سبب شکستگی استخوان گردد، میتواند تحت عنوان هاشمه محاسبه شود. میزان دیه هاشمه، در حالت شکستگی استخوان پیشانی، ده صدم دیه کامل میباشد که براساس آخرین میزان نرخ دیه پیشانی در سال ۱۴۰۱، مبلغ ۶۰ میلیون تومان بوده و باید، توسط جانی، برای دیه پیشانی پرداخت شود.
دیه حارصه پیشانی
در ابتدا، بهتر است به این سوال پاسخ دهیم که حارصه چیست. حارصه، عبارت است از اینکه پوست، خراشیده شود، بدون آن که خونریزی کند. بنابراین، دیه حارصه پیشانی، به دیهای گفته میشود که از ایجاد خراشیدگی بر روی پوست پیشانی ایجاد میشود؛ بدون آنکه به سطح گوشت رسیده و یا خون جاری شده باشد.
به موجب ماده ۷۰۹ قانون مجازات اسلامی، میزان دیه حارصه پیشانی، یک صدم دیه کامل است که بر اساس آخرین میزان نرخ دیه پیشانی در سال ۱۴۰۱، مبلغ ۶ میلیون تومان بوده و باید، توسط مرتکب، به عنوان دیه حارصه پیشانی، به فرد آسیب دیده پرداخت شود.
باید به این نکته اشاره شود، که هرچند، میزان دیه حارصه، نسبت به دیه کامل محاسبه میشود، اما بحث تغلیظ دیه که به معنای دو برابر شدن میزان دیه، در ماههای حرام است، شامل این موضوع، نشده و حتی، اگر جراحت حارصه در ماه حرام، رخ داده باشد، باز مبلغ دیه نسبت به دیه کامل، محاسبه شده و تفاوتی ندارد.
دیه کبودی پیشانی
پیشانی، به عنوان یکی از بخشهای صورت، در معرض دید قرار دارد، بنابراین، میزان دیه کبودی اعضایی از بدن که در دید هستند، نسبت به سایر اعضا دو برابر میباشد.
به موجب بند الف ماده ۷۱۴ قانون مجازات اسلامی که در خصوص دیه تغییر رنگ پوست میباشد، دیه کبودی پیشانی، به عنوان بخشی از صورت، سه هزارم دیه کامل میباشد. قیمت دیه کامل، در ماههای غیر حرام، در سال ۱۴۰۱، مبلغ ۶۰۰ میلیون تومان میباشد. بنابراین، برای دیه کبودی پیشانی در سال ۱۴۰۱، سه هزارم ۶۰۰ میلیون تومان، محاسبه میشود که مبلغی معادل ۱ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان میباشد.
دیه تورم پیشانی
به موجب ماده ۷۱۵ قانون مجازات اسلامی: “صدمهای که موجب تورم سر یا صورت گردد، ارش دارد و چنانچه، علاوه بر تورم، موجب تغییر رنگ پوست نیز گردد، حسب مورد، دیه و ارش تغییر رنگ، به آن افزوده میشود. ” بر اساس این ماده قانونی، در وضعیت تورم پیشانی، دو حالت جداگانه، قابل بررسی میباشد:
اولا، اگر صدمه وارد شده، تنها موجب تورم پیشانی شود، در این وضعیت، به آن آسیب، ارش تورم پیشانی تعلق میگیرد و دیگر، فرد آسیب دیده، مستحق دریافت دیه پیشانی نمیباشد. باید این نکته مطرح شود که میزان قیمت ارش ۱۴۰۱ در قانون، تعیین نشده است و دادگاه، با استفاده از نظر متخصص پزشکی قانونی و بررسی شرایط، میزان آن را تعیین میکند.
ثانیا، اگر صدمه وارد شده، سبب شود که علاوه بر تورم پیشانی، رنگ پوست پیشانی فرد آسیب دیده نیز تغییر کند، در این حالت، دیه و ارش تغییر رنگ پوست پیشانی، به آن اضافه میشود. بر اساس بند الف ماده ۷۱۴ قانون مجازات اسلامی، صدماتی که موجب تغییر رنگ پوست میشوند، اگر موجب سیاه شدن پوست صورت گردند، دیه آن، شش هزارم دیه کامل خواهد بود. اگر تغییر رنگ، منجر به کبود شدن و سرخ شدن آن شود، دیه آن، به ترتیب، سه هزارم و یک و نیم هزارم دیه کامل میباشد.