بخشیدن مهریه چه عواقبی دارد؟

مهریه در ملکیت زن است و می‌تواند آن را به شوهرش ببخشد اگر بخشش مهریه از جانب زن به مرد در قالب ابرا و بری کردن ذمه مرد باشد زن دیگر نمی‌تواند به آن رجوع کند و حتی ممکن است علاوه بر مهریه‌ای که بخشیده هنگام طلاق خلع، مجبور باشد مالی اضافه‌تر هم به مرد برای رضایت به طلاق بپردازد.

مطابق ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی به محض خواندن صیغه عقد زن مالک مهریه می‌شود و هرگونه دخل و تصرفی که بخواهد می‌تواند در آن بنماید. با توجه به این که زن در نحوه استفاده از مهریه اش تام الاختیار است پس می‌تواند آن را به شوهرش ببخشد، زیرا مهریه حق شرعی و قانونی یک زن است و اوست که می‌تواند با رضایت و صلاح دید از حق خود عدول و گذشت نماید.

زن می‌تواند مهریه اش اعم از آن که وجه نقد، مال منقول، مال غیر منقول، طلا و هر آنچه که به عنوان مهریه مهر او قرار گرفته است را در دفتر اسناد رسمی یا روی کاغذ عادی همراه با امضای شهود به شوهرش ببخشد. حال ممکن است این سوال در ذهن زنانی که مهریه شان را بخشیده اند شکل گرفته باشد که حال که مهریه شان را بخشیده اند چه پیامد و مشکلاتی ممکن است برایشان بوجودبیاید.

عواقب بخشیدن مهریه

گفته شد که مهریه مهم‌ترین حق مالی است که زن از زمان عقد و با خواندن صیغه ازدواج مالک آن می‌شود. زن از همان موقع می‌تواند آن را از همسرش مطالبه کند و یا آن را ببخشد و از این طریق ذمه همسرش را بری کند.

بخشیدن مهریه زن به مرد در قالب ابرا، صلح در عوض گرفتن مال دیگر یا هبه باعث این خواهد شد که دیگر زن نتواند به مهریه‌ای که بخشیده رجوع کند. مثلا زنی مهریه اش را به شوهرش بخشیده است و پس از مدتی از کار خود پشیمان شده است در صورتی که سند تنظیم شده در دفترخانه در قالب ابرا بوده باشد، دیگر زن حق رجوع از ابرا را نخواهد داشت، زیرا ذمه همسرش رااز پرداخت مهریه بری کرده است.

مطابق ماده ۲۸۹ قانون مدنی ابرا به این معناست که طلبکار با درخواست خودش از دریافت طلبش صرف نظر کند و در صورتی که زوجه همسرش را از پرداخت مهریه بری الذمه کرده باشد دیگر امکان رجوع وجود ندارد و پشیمانی هیچ تاثیری نخواهد داشت.

اگر زنی مهریه اش را به شوهرش ببخشد و بعدا زوجین تصمیم به جدایی بگیرند بایستی طلاقشان از نوع توافقی باشد. مگر این که زن طلاق بخواهد، اما مرد راضی به جدایی نباشد و زن با پرداخت مالی علاوه بر مهریه اش رضایت شوهر به طلاق توافقی را جلب کند که در این صورت طلاق توافقی در قالب طلاق خلعی انجام می‌گیرد.

در طلاق خلعی زن باید با پرداخت مالی به شوهرش از او طلاق بگیرد، زیرا زن آن قدر از شوهرش متنفر است که حاضر می‌شود مالی را به او پرداخت کند تا از قید زوجیت وی رهایی یابد.

این مالی که زن در طلاق خلعی به شوهرش می‌بخشد در اصطلاح حقوقی عوض نامیده می‌شود، این عوض می‌تواند کمتر یا معادل یا بیشتر از میزان مهریه تعیین شده برای زن باشد تا مرد در عوض پولی که می‌گیرد راضی شود زن را طلاق بدهد.

حالا اگر زنی مهریه اش را به شوهرش ببخشد و پس از مدتی قصد جدایی از وی داشته باشد، در این صورت باید مالی را به مرد پرداخت کند که اگر مهریه اش را نبخشیده بود به این میزان متضرر نمی‌شد، زیرا در این صورت هم مهریه اش را بخشیده است و هم این که دوباره باید مجدداً مالی را به همسرش ببخشد تا از قید زوجیت وی رهایی پیدا کند.

مگر این که زن دلیل محکم و قابل اثباتی برای جدایی داشته باشد که در این صورت می‌تواند دادخواست طلاق از طرف زن را به دفتر خدمات الکترونیک قضایی ارائه کند تا از آن جا به دادگاه خانواده ارسال شود و دادگاه با بررسی آن رای طلاق را صادر کند.

بخشیدن مهریه در دوران عقد ممکن است عواقب بسیار بدی برای زن به همراه داشته باشد مثلا مهریه زن شش دانگ منزل مسکونی است و زن آن را به شوهرش می‌بخشد حال با توجه به این که هنوز زوجین زندگی مشترک را آغاز نکرده اند و دخولی انجام نشده است زوجین تصمیم به طلاق می‌گیرند، چون قانونا در زمان عقد و قبل از دخول زن مستحق نصف مهریه است باید قیمت نصف دیگر را به شوهرش بپردازد.

نکات مهم در عواقب بخشیدن مهریه

در مورد بخشیدن مهریه از طرف زن به مرد گفتیم که ممکن است در طول زمان عواقب و مشکلاتی مثل پشیمانی یا ضرر مالی به دلیل درخواست طلاق از طرف زن را برای او به همراه داشته باشد. حال به نکاتی پیرامون پیامد‌ها و مشکلات بخشش مهریه از طرف زن به مرد اشاره می‌کنیم که دانستن آن برای زنان خواهان بخشش مهریه خالی از لطف نخواهد بود.

نکات پیرامون بخشش مهریه عبارت است از:

زن حق رجوع به مهری‌های که بخشیده ندارد همچنین پشیمانی او تاثیری در بخششی که انجام داده است ندارد و تا انحلال زمان نکاح نیز دیگر نمی‌تواند مهریه اش را مجددا از شوهرش مطالبه کندو مهم‌ترین حق مالی اش را از دست داده است.

اگر زن مهریه اش را ببخشد و پس از مدتی تصمیم به طلاق بگیرد، چون طلاق خلعی خواهد بود باید مالی را برای این موضوع به شوهرش پرداخت کند و این باعث می‌شود زن از نظر مالی مجدداً متضرر بشود.

زنی که قصد جدایی از همسرش را دارد، ولی مرد راضی به طلاق دادن زن نیست و زن هم قبلا مهریه اش را به او بخشیده باشد دیگر وسیله‌ای برای راضی کردن مرد به امر طلاق ندارد. پس اگر زنی مهریه خود را ببخشد و پس از مدتی بخواهد از شوهرش جدا بشود، در صورتی که وکالت طلاق نداشته باشد و هیچ یک از شرایطی که در عقدنامه ذکر شده محقق نشده باشد و همپنین دلیل محکمه پسندی برای شده جدایی ناشته باشد، دیگر وسیله‌ای وجود ندارد تا به کمک آن شوهرش را راضی به طلاق کند.

اما اگر زن خواهان طلاق مهریه اش را نبخشیده بود شاید می‌توانست با تطمیع شوهرش به بخشیدن تمام یا بخشی از مهریه، او را راضی به طلاق دادن و جدایی می‌کرد.