متن قانون تقسیم ارث بین فرزندان، همان قانون مدنی است که به موجب آن، فرمول تقسیم ارث فرزندان به این صورت است که اگر متوفی، هم فرزند پسر و هم فرزند دختر داشته باشد، پسران دو برابر دختران ارث میبرند.
متن قانون تقسیم ارث بین فرزندان، همان قانون مدنی است که به موجب آن، فرمول تقسیم ارث فرزندان به این صورت است که اگر متوفی، هم فرزند پسر و هم فرزند دختر داشته باشد، پسران دو برابر دختران ارث میبرند؛ لذا تا کنون، قانون جدید تقسیم ارث بین فرزندان که سهم الارث دختران و پسران را یکسان کرده باشد، به تصویب نرسیده است.
از جمله وراث طبقه اول متوفی، فرزندان وی هستند که حتی در صورت زنده بودن والدین متوفی، از ارث بهرهمند خواهند شد. فرزندان متوفی، ممکن است همگی دختر یا همگی پسر باشند؛ همانطور که ممکن است هم دختر و هم پسر باشند که اصولا سهم الارث پسران دو برابر دختران است.
قانون جدید تقسیم ارث بین فرزندان
اشخاصی که بر اساس قانون مدنی از متوفیان ارث میبرند، شامل دو گروه هستند: خویشاوندان نسبی (خویشاوندانی که با متوفی رابطه خونی و یا نسبی دارند؛ از قبیل پدر و مادر و فرزندان متوفی) و نیز خویشاوندان سببی (خویشاوندانی که از طریق پیوند زوجیت با متوفی رابطه دارند؛ از قبیل زوج و زوجه متوفی). البته زوج یا زوجه متوفی، در هر حال از متوفی ارث میبرند که جزییات این موضوع، در مقالهای جداگانه با عنوان ارث زوج و زوجه توضیح داده شده است.
بر اساس مواد قانون مدنی، اشخاصی که میتوانند از متوفی ارث ببرند، در سه طبقه جداگانه بیان شده اند که در صورت وجود هر خویشاوندی در طبقه نزدیکتر، اشخاصی که در طبقات بعدی هستند، از بردن ارث محروم میشوند. یکی از مهمترین وراثی که در طبقه اول هستند، ابوین یا پدر و مادر، به همراه اولاد یا فرزندان متوفی هستند که در صورت زنده بودن، از متوفی ارث میبرند که برای آشنایی با طبقات و درجات بعدی ارث، میتوانید مقاله طبقات و درجات ارث را نیز ملاحظه نمایید.
اما گاهی این سوال مطرح میشود که قانون جدید تقسیم ارث بین فرزندان چیست و آیا قانون جدیدی برای تقسیم ارث بین فرزندان تصویب شده است که فرمول تقسیم ارث بین فرزندان را تغییر داده باشد؟ در پاسخ به این سوال، باید گفت که تا زمان حاضر، قانون جدید تقسیم ارث بین فرزندان تصویب نشده است و قانون قابل اجرا در خصوص نحوه تقسیم ارث بین فرزندان، همان قانون مدنی است.
نکته مهمی که در خصوص تقسیم ارث بین فرزندان وجود دارد، آن است که فرزندان متوفی باید جزء فرزندان مشروع متوفی باشند؛ چرا که بر اساس قانون، نامشروع بودن فرزند سبب محروم شدن وی از ارث میشود که این موضوع، در مقاله ارث فرزند نامشروع بررسی شده است. علاوه بر این، به فرزندان رضاعی متوفی نیز ارث تعلق نخواهد گرفت.
در قانون تقسیم ارث بین فرزندان، سهم الارث فرزندان بسته به اینکه فرزندان متوفی شامل پسران، دختران و یا هر دوی آنها باشد، متفاوت خواهد بود. علاوه بر این، تقسیم ارث بین فرزندان، بسته به تعداد فرزندان متفاوت خواهد شد که برای احتراز از ایجاد اختلاف در تقسیم ارث، میتوان بر اساس قانون تقسیم ارث بین فرزندان، به صورت دقیقی انحصار وراثت را انجام داد.
بر اساس ماده ۹۰۷ قانون مدنی، متن قانون تقسیم ارث بین فرزندان به این شرح است: «اگر متوفی ابوین نداشته و یک یا چند نفر اولاد داشته باشد، ترکه به طریق ذیل تقسیم میشود: اگر فرزند منحصر به یکی باشد، خواه پسر، خواه دختر، تمام ترکه به او میرسد. اگر اولاد متعدد باشند، ولی تمام پسر یا تمام دختر، ترکه بین آنها بالسویه تقسیم میشود. اگر اولاد متعدد باشند و بعضی از آنها پسر و بعضی دختر، پسر دو برابر دختر میبرد»؛ بنابراین، بدون در نظر گرفتن سهم الارث پدر از فرزند متوفی و نیز سهم الارث مادر، ارث فرزندان متوفی به شیوه زیر تقسیم میشود:
در صورتی که متوفی یک فرزند دختر داشته باشد، تمام سهم الارث به وی تعلق میگیرد.
در صورتی که متوفی چند فرزند دختر داشته باشد، سهم الارث به صورت مساوی میان همه آنها تقسیم میشود که جزییات بیشتر در این خصوص در مقاله حالتهای مختلف سهم الارث دختران نیز بررسی شده است.
در صورتی که متوفی یک فرزند پسر داشته باشد، تمام ترکه به وی تعلق میگیرد.
در صورتی که متوفی چند فرزند پسر داشته باشد، سهم الارث به صورت مساوی میان همه آنها تقسیم میشود.
در صورتی که فرزندان متوفی، هم پسر و هم دختر باشند، سهم الارث پسران، دو برابر سهم الارث دختران است.
در صورتی که متوفی تنها یک فرزند داشته باشد، پس از اینکه سهم الارث زوج یا زوجه متوفی و همچنین سهم الارث پدر و سهم ارث مادر وی پرداخت شد، بقیه ترکه به فرزند تعلق میگیرد. اما در صورتی که متوفی چند فرزند داشته باشد، پس از پرداخت سهم الارث زوج و زوجه و سهم الارث مادر و پدر وی، باید طبق فرمول تقسیم سهم الارث عمل نمود.
فرمول تقسیم ارث بین فرزندان طبق متن قانون تقسیم ارث به این صورت است که ابتدا باید کلیه ترکه متوفی را تقسیم بر تعداد سهامی که به فرزندان متوفی تعلق میگیرد، نماییم تا سهم هر یک از فرزندان مشخص شود. قانون تقسیم سهم ارث فرزندان نیز به این صورت است که برای هر فرزند دختر، یک سهم و برای هر فرزند پسر، دو سهم در نظر گرفته میشود. سپس، کل مبلغ ترکه متوفی را تقسیم بر تعداد سهام مینماییم.
به عنوان نمونه، در صورتی که تعداد فرزندان متوفی، سه فرزند پسر و چهار فرزند دختر باشد، تعداد کل سهام، عبارت از ۱۰ سهم خواهد بود. اگر کل ترکه و دارایی متوفی، یک میلیارد تومان باشد، این مبلغ را تقسیم بر تعداد سهام یعنی ۱۰ واحد مینماییم. سپس، به هر فرزند پسر، ۲ سهم، معادل ۲۰۰ میلیون تومان پرداخت میشود و به هر فرزند دختر، یک سهم معادل ۱۰۰ میلیون تومان تعلق خواهد گرفت.