به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شورای نگهبان، نشست نقد کتاب "نظام حقوقی حاکم بر انتخابات" که به قلم دکتر مصطفی منصوریان و نظارت دکتر حامد نیکونهاد پیرامون سیاست های انتخاباتی قوانین و مقررات نوشته شده با حضور برخی از اساتید دانشگاه برگزار شد.
در این جلسه دکتر حامد نیکونهاد عضو هیئت علمی دانشگاه قم با اشاره به موضوع و رویکرد کتاب که پژوهش تطبیقی در حوزه انتخابات و نظامهای حقوقی حاکم بر آن است، گفت: تبیین این کتاب پاسخ صحیحی به فقر نظریه حاکم بر این حوزه بود، که دانشجویان رشته حقوق و پژوهشگران همواره با آن روبهرو بودند.
وی افزود: این کتاب پژوهشی تطبیقی پیرامون نظام های انتخاباتی در حوزه اکثریتی تناسبی و مختلط دارد و تلاش می کند با نگاه انتقادی و تحلیلی نظام های انتخاباتی را مورد بررسی قرار داده و با همین نگاه در کشور ایران و بررسی انتخابات خبرگان شوراها و مجلس را مورد بررسی قرار داده و و طراحی نسبی قابل بازنگری را نیز ارائه دهد.
دکترنیکونهاد خاطر نشان کرد: از مزایای این کتاب استناد به منابع دست اول است، چرا که نویسنده با تسلط کامل به چند زبان دنیا نظیر انگلیسی و عربی توانسته به منابع دست اول مطالعاتی دست پیدا کند؛ لذا منبع خوبی برای دانشجویان کارشناسی ارشد شناخته میشود.
استاد دانشگاه قم همچنین این کتاب را به علت داشتن ادبیات روان منبع مناسبی برای دانشجویان مقطع کارشناسی و درس حقوق اساسی ۳ دانست و تصریح کرد: این کتاب در حوزه مطالعات تطبیقی نظامهای انتخاباتی دنیا و کشورهای پیشرو و همسایگان ایران پژوهشی کامل به شمار میرود که میتواند به عنوان یکی از منابع مورد توجه جامعه حقوقدانان به شمار آید.
نیکونهاد همچنین با اشاره به بخش سوم کتاب " نظام های حقوقی حاکم بر انتخابات" خاطرنشان کرد: این کتاب با مطالعه تطبیقی اقتضائات جامعه ایران و تجربیاتی که از عصر مشروطه تاکنون داشته پرداخته است و نظام انتخاباتی مطلوب ارائه داده است که برای جامعه حقوقدانان کشور قابل استفاده است، همچنین کلید واژگان تخصصی نظامهای حقوقی ظرفیت جدیدی برای استفاده دانشجویان و پژوهشگران فراهم کرده است.
مصطفی منصوریان نویسنده کتاب" نظام حقوقی حاکم بر انتخابات" همچنین در ادامه این نشست با اشاره به هدف از تبیین این کتاب گفت: جلد نخست این کتاب با رویکرد پژوهش در نظام های انتخاباتی تدوین شد، به این معنا که اگر فرآیند انتخابات را پیش از انتخابات، ثبت نام در روز انتخابات و پس از آن جمع آوری آرائ و اعلام نتایج آن بدانیم، باید این کتاب را بررسی فرایند نظام های انتخاباتی دانست.
وی همچنین افزود: این کتاب مطالعات تطبیقی و بیشتر شناسایی و شناخت درست از نظام های انتخاباتی دنیا بوده است و بنا دارد در جلد دوم نگاه دقیق تری به ارائه نظام انتخاباتی الگویی در ایران داشته باشد.
در ادامه این نشست همچنین دکتر مسلم آقایی طوق مدرس دانشگاه، گفت : این کتاب به عنوان یکی از کتاب های مهم و مطرح در حوزه علم حقوق به شمار میرود که از محسنات زیادی برخوردار است و به نظر میرسد برای دانشجویان حقوق کارشناسی ارشد که ناگزیر به مراجعه ی کتابی از حجت الله ایوبی بودند، منبع مطالعاتی موثری ایجاد کرده است.
وی همچنین با اشاره به فقر نظام نظری پیرامون نظام های انتخاباتی در ایران گفت: چندین نظام انتخاباتی متنوع در کشورهای دنیا وجود دارد که گاهی آشنایی دانشجویان با آنها در حد صفر است و مخاطب فارسی زبان نمی تواند معنای بسیاری از اصطلاحات حقوقی را پیدا کند لذا تدوین چنین کتاب هایی کمک شایانی به پژوهشگران و دانشجویان حقوق کرده است.
این استاد دانشگاه همچنین در ادامه خاطر نشان کرد: هر چند ظاهر فیزیکی کتاب شامل طراحی جلد، فونت و قطع کتاب از تناسب قابل قبولی برخوردار است اما پیشنهاد می شود به جای بررسی کشورها به صورت جداگانه و سپس معرفی نوع نظام انتخاباتی آنها در توضیح نظام های انتخاباتی، کشورهای مهم مورد بررسی قرار گیرد، به عنوان مثال کشور هلند به عنوان یکی از بزرگترین کشورهای نظام تناسبی به شمار میرود که می شد در ذیل توضیح نظام انتخاباتی تناسبی به چگونگی برگزاری انتخابات در این کشور اشاره کرد.
آقایی طوق همچنین در ادامه با اشاره به برخی اصطلاحات موجود در کتاب گفت: برخی از اصطلاحات مورد استفاده در کتاب ما به ازای لاتین نداشته و ساخته فارسیزبانان است نظیر " نیمه ریاستی و نیمه پارلمانی " و یا "دولت کشور" که تنها برای مخاطب ایرانی و فارسی زبان قابل فهم است و ارائه این اصطلاحات علمی محسوب نمیشود.
این استاد دانشگاه همچنین با انتقاد از انتخاب کشورهای مورد بررسی قرار گرفته در کتاب خاطرنشان کرد: هرچند انتخاب کشورها برای مطالعات تطبیقی کاملاً سلیقهای است، اما به نظر میرسد که نبود برخی کشورهای مهم در حوزه انتخاباتی نظیر هلند یا ایتالیا در حوزه انتخابات تناسبی مشهود است.
وی همچنین در ادامه عدم ارجاع برخی از منابع فارسی را در کتاب به عنوان یکی از نقدهای وارد به کتاب دانست و اظهار داشت: دیدهنشدن یا عدم ارجاع به برخی منابع مثل کتاب "اکثریت چگونه حکومت می کنند؟" حجتالله ایوبی یا ترجمه مقاله "نظام های انتخاباتی و اهدافشان" که نوشته دونالد ال. هوروویتز که جز منابع مهم و قابل تامل این حوزه به شمار می رود، نیز از انتقادات صورت گرفته به کتاب بشمار می رود.