توضیحات

نظرى که دادرس بعد از رسیدگى به موضوع و دلائل آن مطابق قوانین موضوعه صادر کند. نظر قضائى در مقابل نظر اداری ومشورتی بکار میرود. مشخصات نظر ادارى و مشورتی این است که : الف - احضار طرفین (در موردى که طرفین وجود داشته باشند) و رسیدگى با اظهارات آنان شرط اظهارنظر نیست . ب- نظر ادارى بر خلاف نظر قضائى (که محصور بمورد خاص است. ماده 5آئین دادرسی مدنی) ممکن است بصورت کلى صادر شود و منعى دراین باب وجود ندارد . ج- نظر ادارى مشمول قاعده اعتبار امر مختوم نیست. تا جائى که در مواردى که قانون یک نظر ادارى را قطعى تلقى میکند این قطعیت را متوجه رأى دهندگان نمى کنند . د - رأى در نظر قضائی بر سبیل انشاء است (انشاء رأى) ولى در نظر ادارى غالبا برسم اعلام مفاد قانون در موضوع مورد اظهار نظر است تا برطبق آنچه که اعلام شده عمل شود.  ه - در موارد اظهار نظر قضائی که نظر قضائى اعلام میشود فصل خصومت معین و یا تعیین تکلیف مورد خاص منظور است ولى در راى ادارى بسیار اتفاق مى افتد که بیان حکم کلی قانونی براى حل مشکل کافى است و تشخیص موضوع آن حکم کلى با مرجعى است که باید آن حکم کلى (که ضمن نظر ادارى اعلام شده است) را به معرض اجراء بگذارد آراء شورایعالى ثبت از این قبیل است و به همین جهت در اینگونه آراء تعلیق در راى مضربه مقصود نیست بر خلاف راى در مورد نظر قضائى که حتما باید منجز باشد.