(فقه)مقرراتی است که هر انسان عاقلی در فطرت خود به آنها عقیده دارد مانند لزوم رد امانت به صاحب امانت، و مسئولیت کسی که به مال دیگری تجاوز کرده است.در اصطلاحات جدید این مقررات را یکی از معانی «حقوق طبیعی»قرار می دهند.(رک.عقلیات غیر مستقله- دلیل عقلی)