توضیحات

هرگاه رابطه بین دو مفهوم طوری باشد که یکی بر همه مصادیق دیگری (اولی عام است و دومی خاص) صدق کند ولی دومی فقط بر پاره ای از مصادیق صدق نماید این رابطه را عموم و خصوص مطلق گویند و این عام و خاص را عام و خاص مطلق نامند مانند عقد وبیع در قانون مدنی زیرا هر بیعی عقد است و هر عقدی بیع نیست.این نوع عموم و خصوص را که فقط نسبت بین دو مفهوم را(بدون ملاحظه رابطه وجودی آنها در خارج) در نظر گرفته و سنجیده می شود عموم و خصوص تصادفی می نامند در مقابل این اصطلاح ، عموم و خصوص تحققی، استعمال می شود در این مورد بین دو مفهوم از حیث مفهوم و تصور (نه وجود خارجی)رابطه تباین وجود دارد(رک.تباین) ولی از حیث وجود خارجی بین آنها نوعی بستگی وجود دارد به این صورت که یکی از آن دو مفهوم ( خاص) هر وقت که وجود خارجی پیدا کند مفهوم دیگر(عام) هم بالطبع وجود خارجی پیدا می کند ولی عکس قضیه صادق نیست یعنی چنین نیست که هر وقت آن عام، وجود خارجی پیدا کند آن خاص هم وجود خارجی پیدا کند مانند مفهوم دادخواست و مفهوم برگ دادخواست(که متضمن شکوائیه باشد) این دو مفهوم باهم تباین دارند ولی هروقت که برگ دادخواست مزبور وجود خارجی پیدا کند دادخواست هم وجود خارجی پیدا می کند اما ممکن است دادخواست وجود خارجی پیدا کند ولی برگ دادخواست وجود خارجی پیدا نکند چنانکه در مورد دادخواست شفاهی وضع چنین است.