یعنی علتی که سبب وضع قانون معینی می شود.چنانکه علت وضع ماده ۴۶۳ ق.م جلوگیری از اجحافهائی بوده که بستانکاران معاملات شرطی به بدهکاران روا میداشتند. وعلت وضع تبصره پنج ماده ۳۵ قانون ثبت اشکالاتی بوده که مفهوم عملیات اجرائی را تا تسلیم مال مورد مزایده به برنده مزایده تلقی می کردند.علت تشریع مرادف اصطلاح علت حکم است.رک.علت جعلی