(فقه) اصطلاح قدیمی قیاس که در صدر اسلام بکار می رفته است.(دادرسی مدنی) در دادرسی مدنی رأی تعریف نشده است و ماده 154 آئین دادرسی مدنی فقط در مقام بیان رأی در امو ترافعی است نه در امور حسبی , رأی ترافعی قدر مشترک بین حکم وقرار است (ماده 154 قانون آئین دادرسی مدنی )(رک.حکم) در امور حسبی هم رأی صادر میشود بنابراین ترافعی بودن قضیه شرط تحقق زأی نیست . تحقق دعوی در خارج (بدون اینکه در دادگاه طرح شده باشند )شرط صدور رأی نیست مانند مورد ماده 228 دادرسی مدنی در صدق عنوان رأی بر دستورات اجرائی دادرس تأمل است زیرا طبعاُ اجرای رأی غیر از خود رأی است و دستورات اجرائی مقدمه اجراء است . گزارش اصلاحی رأی نیست بلکه سند صلحی است که در دادگاه تنظیم می شود و ارزش سند رسمی معامله را دارد (ماده 630 دادرسی مدنی و ماده 1291 ق- م)