صلاحیت محلی

ماده (12) ق.آ.د.م «دعاوی مربوط به اموال غیرمنقول اعم از دعاوی مالکیت، مزاحمت، ممانعت از حق، تصرف عدوانی و سایر حقوق راجع به آن در دادگاهی اقامه می‌شود که مال غیرمنقول در حوزه آن واقع است اگرچه خوانده در آن حوزه مقیم نباشد.»

در دعاوی مربوط به اموال غیرمنقول دادگاه صالح، محل وقوع مال غیرمنقول است.مصادیق دعاوی مربوط به اموال غیرمنقول منحصر به دعاوی تصرف، مالکیت، حق انتفاع و حق ارتفاق نمی‌شود بلکه دعاوی قلع و قمع اعیان احداثی، تخلیه، مطالبه اجرت المثل ایام تصرّف، الزام به تنظیم سند رسمی انتقال مال غیرمنقول و تحویل مبیع در جائی که بیع مال غیرمنقول است از مصادیق دعاوی مربوط به اموال غیرمنقول است. 

چنانچه یک دعوا هم مربوط به اموال منقول و هم مربوط به مال غیرمنقول باشد با فرض منشأ واحد می‌گوئیم دادگاه صالح دادگاه محل وقوع مال غیرمنقول است.