مطالبه بهای نسق زارعانه

نسق عبارت است از عملکرد عمرانی کسی که به آبادی زمین اقدام کرده است. حقوق زارعانه بخشي از بهاي عرصه و اعيان ملك است. در صورتی که معامله ای بین مالک و زارع مبنی بر زراعت در زمین منعقد شده و بعد از زراعت، مالک حق زارعانه ( نسق زارعانه ) وی را ندهد، زارع می تواند از دادگاه نسق زارعانه خود را به طرفیت مالک مطالبه نماید.

هیات وزیران در تبصره 1 از بند الف از ماده اول تصویب نامه 1341/11/18 راجع به قانون اصلاحات ارضی، نسق زارعانه را اینگونه تعریف کرده است ” عبارت است از حق ریشه و بهای شخم و کود و ارزش زحماتی که زارع برای آباد کردن زمین متحمل شده است” در این تعریف حق ریشه هم معنی و مترادف حق زارعانه بکار برده شده است، ولی بسیاری از حقوقدانان حق ریشه را اخص از حق زارعانه می دانند.