دستور فروش ملک مشاع

 قبل از پرداختن به نحوه فروش ملک مشاعی لازم است مفهوم افراز و متعاقبا گواهی عدم افراز در واحد ثبتی بررسی شود. افراز در معنای خاص، در نظر گرفتن حصه­ای(سهم) معین برای شریک در مال است.افراز اختصاص به مال مشاع دارد و نتیجتا باید میان حداقل 2 مالک انجام شود.[شرح جامع قانون مدنی، بیات، صفحه 493] 

در قانون افراز و فروش املاک مشاع مصوب آذر 57  در دعوای افراز املاک، واحد ثبتی را مرجع نخستین رسیدگی تعیین کرده است که از تصمیم این واحد ظرف ده روز می توان به دادگاه شهرستان شکایت کرد تا حکم مقتضی صادر کند.[عقو معین، دکتر کاتوزیان، صفحه 361]افراز املاک مشاع که جریان ثبتی آنها خاتمه یافته است اعم از اینکه در دفتراملاک ثبت شده یا نشده در صورتی که مورد تقاضای یک یا چند شریک باشد با واحد ثبتی محلی خواهد بود که ملک مذکور در حوزه آن واقع است. واحد ثبتی، با رعایت کلیه قوانین و مقررات، ملک مورد تقاضا را افراز می نماید.[ماده 1 قانون افراز و فروش ملک مشاع]

ترتیب رسیدگی واحد ثبتی و ابلاغ اوراق و ترتیب فروش املاک و غیر قابل افراز و تقسیم وجوه حاصل بین شرکاء و مقررات اجرایی  به موجب آیین نامه قانون افراز و فروش املاک مشاع است.[ماده 5 قانون افراز و فروش املاک مشاع]

نماینده ثبت با مراجعه به پرونده ملک، وضعیت پلاک مزبور را ملاحظه  و نسبت به خاتمه جریان ثبتی و بررسی سند مالکیت معارض اعلام نظر می نماید[ماده 2 آیین نامه قانون افراز و فروش ملک مشاعی]مسئول واحد ثبتی پس از رسیدگی و تطبیق درخواست با مقررات قانونی و ملاحظه صورت مجلس تنظیمی و نقشه افرازی و مطابقت با وضعیت و سوابق ثبتی تصمیم خود را مبنی بر رد یا قبول درخواست افراز و قابلیت افراز اعلام می نماید در صورتی که ملک قابل افراز باشد به کلیه شرکا ابلاغ می شود.[ماده 6 آیین نامه قانون افراز و فروش ملک مشاع]  و درصورت صدور حکم قطعی بر غیر قابل تقسیم بودن گواهی عدم افراز صادر می شود که حسب در خواست یک یا چند نفر از شرکاء دستور فروش ملک به دایره اجرا داده خواهد شد.[ماده 9 آیین نامه قانون افراز و فروش ملک مشاع]