صلاحیت اختصاصی (شخصی)

دادگاه خانواده با توجه به قانون حمایت خانواده مصوب 2/11/1391، دادگاهی اختصاصی است؛ زیرا بر اساس مادۀ 1 این قانون: «به منظور رسیدگی به امور و دعاوی خانوادگی، قوۀ قضاییه موظف است...به تعداد کافی شعبه دادگاه خانواده تشکیل دهد..»

صلاحیت دادگاه خانواده: مادۀ 4 قانونِ حمایت از خانواده، 18 مورد را در صلاحیت دادگاه خانواده قرار داده است:

• 1- نامزدی و خسارت ناشی از برهم زدن آن
• 2ـ نکاح دائم، موقت و اذن در نکاح
• 3ـ شروط ضمن عقد نکاح
• 4ـ ازدواج مجدد
• 5 ـ جهیزیه
• 6 ـ مهریه
• 7ـ نَفقه زوجه و اُجرت المِثل ایام زوجیت
• 8 ـ تمکین و نشوز
• 9ـ طلاق، رجوع، فسخ و انفساخ نکاح، بَذل مدت و انقضای آن
• 10ـ حِضانت و ملاقات طفل
• 11ـ نَسَب
• 12ـ رشد، حجر و رفع آن
• 13ـ ولایت قهری، قیمومت، امور مربوط به ناظر و امین اموال محجوران و وصایت در امور مربوط به آنان
• 14ـ نفقۀ اَقارب
• 15ـ امور راجع به غایب مفقود الأثر
• 16ـ سرپرستی کودکان بی سرپرست
• 17ـ اهدای جنین
• 18-تغییر جنسیت

نحوۀ رسیدگی در این دادگاه، طبق مادۀ 8 این قانون، با تقدیمِ دادخواست و بدون رعایت سایر تشریفات آیین دادرسی مدنی (آ.د.م) انجام می­ شود.