دستور تخلیه

طرح دعوای تخلیه اعم از اینکه به سبب انقضا مدت یا فسخ یا انفساخ قرارداد اجاره باشد  در صلاحیت شورای حل اختلاف است.[نظریه مشورتی 387/95/7 مورخ 27/2/1395 قوه قضائیه] تمامی دعاوی مربوط به تخلیه عین مستاجره، به غیر از دعاوی مربوط به سرقفلی و حق کسب و پیشه در صلاحیت قاضی شورای حل اختلاف است[بند ب ماده 9 قانون شوراهای حل اختلاف مصوب 1394]البته استفاده از مزیت دستور تخلیه فوری صرفا ناظر به اجاره ای است که به سبب اتمام مدت باشد و تخیله به ادعای فسخ قرارداد محتاج تقدیم دادخواست و صدور حکم قطعی در دادگاه  است.[شرح جامع قانون مدنی، دکتر بیات، صفحه 447]

در صورتی که مستاجر بخواهد عین مستاجره را تخلیه و به موجر تحویل دهد اما موجر از تحویل گرفتن آن خودداری نماید، مستاجر باید به شورای حل اختلاف محل وقوع ملک مراجعه و برای تخلیه کامل مورد اجاره دلیل بیاورد و کلید را به شورا تحویل دهد، از این تاریخ مسئولیتی متوجه مستاجر نیست.[شرح جامع قانون مدنی، دکتر بیات، صفحه 445]

در صورتی که در مرحله اجرا دستور تخلیه مورد اجاره، در تصرف شخص ثالثی(سومی) باشد و وی نیز مدعی حقی در آن باشد رسیدگی به این ادعا در صلاحیت دادگاه عمومی حقوقی محل وقوع مورد اجاره است.[نظریه مشورتی7/92/1768 مورخ 11/9/1392 قوه قضائیه]

در صورت اعتراض مستاجر به دستور تخلیه صادره از شورای حل اختلاف با ادعای تمدید قرار داد اجاره یا عدم اصالت آن، چه قبل از اجرای دستور تخلیه چه بعد از آن، مستاجر باید شکایت یا دعوای حقوقی خود را به مرجع ذی صلاح تقدیم کند مگر اینکه موجر، تمدید قرارداد اجاره را تایید نماید که در این صورت عدول (سرپیچی) از دستور تخلیه قبل از اجرا بلا اشکال است یعنی دستور تخلیه دیگر اجرا نمی شود .[نظریه مشورتی7/92/1768 مورخ 11/9/1392 قوه قضائیه]