اثبات نسب

برای اثبات نسب مادری همان گونه که سابقا نیز به اختصار بیان شد دلایلی وجود دارد که در ذیل به آنها پرداخته خواهد شد:

1- سند ولادت شناسنامه : شناسنامه متداول ترین دلیلی است که برای اثبات نسب به دادگاه ارائه میشود. این سند به طور معمول در اختیار همه فرزندان مشروع قرار میگیرد. شناسنامه در واقع رو نوشت سند ولادت است که از طرف مامور ثبت احوال به اشخاص داده میشود و به همین جهت اعتبار آن تابع سند اصلی است. چرا که نزد مامور صالح دولت تنظیم میشود و مراجع رسمی و دادگاه ها نیز آن را می پذیرند و برای اثبات مطالبی که در آن نوشته شده است دلیل دیگری نمی خواهند . 

2- شهادت شهود : شهادت شهود سهم موثری در اثبات نسب مادری دارد و شهود باید آبستنی و زایمان مادر را گواهی دهند و رابطه مادر و فرزند را تایید کنند. 

3- امارات : اماره در لغت به معنای نشانه و علامت است و با استناد به ماده 1321 قانون مدنی عبارت از اوضاع و احوالی که به حکم قانون یا نظر قاضی دلیل بر امری شناخته می شود. برای اثبات نسب مادری اماره خاصی در قانون وجود ندارد ولی اوضاع و احوال و قراین گوناگون ممکن است دادرس را در کشف حقیقت یاری کند تا دلیلی را کامل سازد یا از اعتبار دلیلی بکاهد و یا حتی به طور مستقل دلیل را مورد استناد قرار دهد. 

4- اقرار : نسب با اقرار نیز اثبات می شود و این تنها موردی است که قانون مدنی در باره آن حکم خاص دارد. به موجب ماده 1273 قانون مدنی اقرار به نسب در صورتی صحیح است که اولا تحقق نسب بر حسب عادت و قانون ممکن باشد ثانیا کسی که به نسب او اقرار شده تصدیق کند مگر در مورد صغیری که اقرار بر فرزندی او شده به شرط آنکه منازعی (مخالف، نزاع کننده) در بین نباشد. (کتاب حقوق خانواده دکتر صفایی صفحه 291 ، 292 و 301 )

5- نتیجه آزمایش خون میتواند دلیل منفی بر نسب تلقی شود ولی نمی تواند دلیل مثبت تلقی شود. همچنین آزمایشات ژنتیکی به ویژه آزمایشDNA  نیز می تواند دلیل موثری بر اثبات نسب مادری شود.

6- عوامل ارثی و زیست شناسی که اصطلاحا تن پیمایی نامیده می شود نیز در اثبات نسب می تواند مورد استفاده قرار گیرد . ( کتاب حقوق خانواده دکتر ناصر کاتوزیان جلد 1 و کتاب حقوق خانواده دکتر حسین صفایی و مقاله اثبات نسب در حقوق ایران و مصر نوشته  اعلامی قره بلاغ علی ، ابراهیمی ترکمان ابوذر)