اثبات نسب

با استناد به ماده 1165 قانون مدنی طفل متولد از نزدیکی به شبهه فقط ملحق به طرفی می شود که در اشتباه بوده و در صورتی که هر دو در اشتباه بوده اند ملحق به هر دو خواهد بود یعنی در حقوق ایران نسب ناشی از شبهه در حکم نسب مشروع است.

اقسام شبهه :1- شبهه حکمی : به معنای اشتباه در قانون است هرگاه کسی بر اثر جهل به قانون با کسی که همسر قانونی او نیست نزدیکی کند این اشتباه شبهه حکمی است مثلا مردی با زنی که در عده ازدواج کند و یا شخصی با رضایت دیگری با او نزدیکی کند به تصور اینکه همین تراضی برای ازدواج است . 

2- شبهه موضوعی : به معنای اشتباه در موضوع حکم است نه خود حکم ؛ مثلا مرد می داند که ازدواج با زنی که در عده دیگری است ممنوع است اما با زنی که در عده است به تصور اینکه عده اش سپری شده است ازدواج می کند . 

3- شبهه در عقد : شبهه ممکن است در عقد باشد به این معنی که بر اثر اشتباه عقد نکاح بسته شود .

4- شبهه در وطی : شبهه ممکن است در وطی ( به معنای آرمیدن ، آرامش با کسی ) باشد یعنی نزدیکی بدون عقد صورت گیرد و در هنگام نزدیکی جاهل به این موضوع باشند مانند مرد نابینایی که با زنی دیگر به تصور اینکه زوجه اوست نزدیکی کند و با استناد به ماده 1166 قانون مدنی هرگاه به واسطه وجود مانعی نکاح بین والدین طفل باطل شده باشد نسبت طفل به هر یک از ابوین که جاهل بر وجود مانع بوده مشروع و نسبت به دیگری نامشروع خواهد بود در صورت جهل هر دو، نسب طفل به هر دو مشروع است .

اجرا قاعده فراش در مورد نزدیکی به شبهه :

1- نزدیکی به شبهه با زن شوهردار : در این مورد اگر طفلی از زن به دنیا آید با توجه به حداقل و حداکثر مدت حمل، در مورد الحاق طفل به شوهر یا به کسی که نزدیکی به شبهه نموده فروضی مطرح است: الف) ممکن است الحاق طفل به هیچ یک از شوهر یا به نزدیکی کننده به شبهه ممکن نباشد در این صورت طفل به هیچ یک ملحق نخواهد شد .

ب) ممکن است الحاق فقط به شوهر ممکن باشد یعنی فاصله بین ازدواج و تولد طفل بیش از شش ماه، ولی فاصله بین نزدیکی به شبهه و تولد از شش ماه کمتر و ازده ماه بیشتر باشد. 

ج) الحاق طفل فقط به نزدیکی کننده به شبهه ممکن باشد ؛ مثلا هنگامی که طفل به دنیا می آید از تاریخ نزدیکی شوهر با زن کمتر از شش ماه و یا بیشتر از ده ماه گذشته باشد یا ثابت شود نطفه شوهر فاقد ماده حیاتی است . د) الحاق طفل هم به شوهر و هم به نزدیکی کننده به شبهه ممکن باشد در این مورد اولویت با الحاق طفل به شوهر است .

2- نزدیکی به شبهه با زن آزاد : در این مورد یا زن اصلا زوجه دیگری نبوده و یا قبلا در زوجیت دیگری بوده و از تاریخ انحلال نکاح تا ولادت طفل بیش از ده ماه گذشته است که در این صورت با توجه به اماره فراش طفل ملحق به نزدیکی کننده به شبهه است .

3- نزدیکی دو نفر به شبهه با یک زن : در این هنگام اگر زمان نزدیکی هر دو نفر تا تولد طفل کمتر از شش ماه و بیشتر از ده ماه نگذشته باشد اماره فراش مورد تعارض قرار میگیرد و باید با دلایل دیگر نسب طفل را تعیین کرد و هرگاه دلیلی برای الحاق طفل به هیچ یک نباشد انتساب طفل به هیچ یک ثابت نمی گردد .

4- نزدیکی به شبهه و زنا (رابطه نا مشروع ) : هرگاه دو نفر به شبهه و دیگری به زنا با زنی نزدیکی کرده باشند با رعایت حداقل و حداکثر مدت حمل اماره فراش فقط در مورد نزدیکی کننده به شبهه جاری و طفل فقط به او ملحق می شود .

5- نزدیکی به شبه با محارم : هرگاه شخصی به شبهه با هریک از محارم (افرادی که به شخص محرم هستند و نزدیکی با آنان حرام است مثل خواهر ، برادر، عمه، عمو، خاله، دایی و..) نزدیکی کند و طفلی از آن به دنیا آید طفل ملحق به اشتباه می باشد. یعنی رابطه نسبی با نزدیکی کننده محرم وجود نخواهد داشت. ( کتاب حقوق خانواده دکتر ناصر کاتوزیان جلد 1 و کتاب حقوق خانواده دکتر حسین صفایی و مقاله اثبات نسب در حقوق ایران و مصر نوشته  اعلامی قره بلاغ علی ، ابراهیمی ترکمان ابوذر)