شرایط درستی عقد بیع

به موجب ماده 348 قانون مدنی«بیع چیزی که خرید و فروش آن قانوناً ممنوع است... باطل است.» علاوه بر مواردی که اشخاص به وسیله قرارداد(شرط عدم انتقال) خرید و فروش مال را ممنوع می سازند، قوانین نیز برای حفظ اموال عمومی یا رعایت بهداشت یا نظم عمومی خرید و فروش پاره ای از اموال را باطل دانسته است:

1-گاه بطلان بیع به این دلیل است که پاره ای اموال به عموم تعلق دارد و نمی تواند به ملکیت اشخاص درآید، مانند راه ها و پل ها و میدانگاه های عمومی و باغ های ملی(مواد 23تا27 ق.م)

2-اراده مالک نیز می تواند، با حبس مال خود برای همیشه یا مدت معین، آن را غیرقابل خرید و فروش سازد.نمونه بارز این گونه اموال وقف است که ماده 349 قانون مدنی درباره آن می گوید«بیع مال وقف صحیح نیست، مگر درموردی که بین موقوف علیهم اختلاف شود به نحوی که بیم سفک دماء رود یا منجر به خرابی مال موقوفه گردد و همچنین در مواردی که در مبحث راجع به وقف مقرر است»

3-حفظ منافع عموم نیز ایجاب می کند که دولت ها به طور محدود و موقت یا دائم خرید و فروش پاره ای اشیا را ممنوع سازند، مانند منع فروش اشیا عتیقه به اشخاص(ماده 9 قانون راجع به حفظ آثار ملی)یا فروش مواد مخدر و خرید و فروش اسلحه. (دکتر ناصرکاتوزیان-درسهایی از عقود معین-جلد اول-ص46)