شناسایی و اجرای آرای خارجی مرتبط با حقوق مالکیت فکری

نویسندگان : مهسا تدین سعدی ، مصطفی فضائلی

چکیده : 

امروزه، حقوق مالکیت فکری با ارزش تجاری منحصربه‌فرد خود، نبض اقتصاد بین‌المللی به‌شمار می‌رود و گسترش معاملات مرتبط با این اموال، زمینۀ بروز دعاوی مرتبط با نظام مالکیت فکری را افزایش داده که حل‌وفصل آنها نوعاً با صدور رأی در مراجع قضایی و داوری میسر می‌شود. گاه لازم می‌آید رأی صادره، خارج از کشور محل دادگاه صادرکننده به اجرا درآید که این امر منوط به شناسایی و دستور اجرای رأی مزبور در کشور خارجی خواهد بود. خصوصیات حقوق مالکیت فکری مستلزم ملاحظات ویژه‌ای در مقررات شناسایی و اجرای آرای خارجی است، به‌طوری‌که برخی اسناد نمونۀ بین‌المللی مانند اصول ماکس پلانک و اصول مؤسسۀ حقوقی آمریکا، به تنظیم مقررات متحدالشکل نمونه‌ای متناسب با مختصات نظام بین‌المللی حقوق مالکیت فکری پرداخته و از جمله کوشیده‌اند با توسعۀ اصول مناسب و تسهیل‌کنندۀ شناسایی و اجرای آرا، موجبات حمایت مؤثر از حقوق مالکیت فکری را در عرصۀ بین‌المللی فراهم سازند؛ اما این موضوع در برخی کشورها مانند ایران با چالش‌هایی مواجه بوده و نیازمند بررسی و ارائۀ راه‌حل‌های ممکن و مناسب است. راه‌حل اصولی در این زمینه تعدیل قوانین داخلی با بهره‌گیری از الگوی کنوانسیون‌ها و اسناد نمونۀ بین‌المللی و در راستای سیاست حمایتی با ملاحظة مصالح عمومی کشور خواهد بود.