بررسی رکن روانیِ قتل عمدیِ ناشی از بی پروایی آگاهانه در قانون مجازات اسلامی

نویسندگان: جلال الدین قیاسی ، محمد داوری

چکیده:

یکی از نوآوری های قانونگذار در تبصرة مادة 292 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 ابداع قتل عمدی ناشی از بی پروایی آگاهانی است ک براساس آن، قتل در اثر رفتار اولیة ارادی مرتکب به همراه آگاهی و توجهش به اینکه اقدام او نوعاً موجب قتل بر دیگری است، ارتکاب می یابد، بدون آنکه مرتکب قصد قتل کسی را داشت باشد؛ در این نوع قتل عمدی، بر خلاف ضابطة دوم قتل عمدی، نه عمدی در کار واقع شده بر مجنی علیه وجود دارد و نه آگاهی و توجه مرتکب مفروض است. با این حال در هر دو نوع قتل عمدی ، آگاهی و توجه مرتکب، با معیار شخصی و اقدام نوعاً موجب قتل بر دیگری، با معیار نوعی اندازه گیری می شود با این تفاوت که برخلاف ضابطة دوم قتل عمدی ک معیار نوعی ب دلیل تخصصی بودن در حیطة علم پزشکی است، در قتل عمد ناشی از بی پروایی آگاهانه ، معیار نوعی به دلیل عرفی بودن تشخیص اقدام نوعاً موجب قتل بر دیگری، انسان متعارف است. با این وصف، انتظار می رود قانون‌گذار با محدودکردن قصاص ب قتل عمد واقعی، برای قتل ناشی از بی پروایی آگاهانه به‌دلیل فقدان قصد صریح قتل، مجازات تعزیری در نظر گیرد.

واژگان کلیدی: بی پروایی آگاهانه، رکن روانی، قتل عمدی