ابهام‌زدایی از طریق ویرایش قوانین

نویسنده: محمدحسن امام‌وردی

چکیده:

ابهام در زبان حقوقی بخش ناخواسته، اما ناگزیر متون قانونی است. از این رو، تفسير این متون با هدف رفع ابهام یا همان گزینش معنای درست یا درست تر، بخشی از دانش حقوق است. اما می توان به جای تمرکز بر تفسير ابهام، به پيشگيری از بروز آن در متون قانونی و نيز حذف آن از قوانين موجود نيز اندیشيد، به طوری که متن قانون بدون ابهام بوده یا کمترین ابهام را داشته باشد. در این صورت، مجالی برای تفسير آن نيز باقی نمي ماند. فرضيه ای که چنين امری را ممکن مي‌شمارد و به ضروررت آن معتقد است، در نهایت، به ویرایش ابهامی قوانين می انجامد. مبنای این ویرایش، منفی بودن پدیدۀ ابهام در زبان قانونی و ضرورت زدودن آن به دلیل فوایدی است که نصیب جامعه و اشخاص می شود. هر چند پيرایش ابهام تنها در ابهام های غيرطبيعي زبان حقوقی ممکن است، اما ميزان آن قابل توجه است. از لحاظ اجرایی ویرایش ابهامی پيش نویس قانون و قوانين موجود را مي توان به عنوان گامی از تنقيح قوانين در نظر گرفت، طوری که مرجع تنقيح ابهام ها را شناسایی و رفع آن را به مرجع تصویب پيشنهاد کند.

کلیدواژگان: تنقیح قوانین ، زبان حقوقی ، ویرایش ابهامی