روابط قراردادی در شرکت های بازاریابی چندسطحی

نویسندگان: مهرداد مهربخش ، مهدی عباسی سرمدی

چکیده:

در يك شركت بازاريابی چندسطحی، توزیع كنندگان آن محصولات شركت را به‌ طور عمده از شركت می خرند و به دور از يك مكان ثابت تجاری به‌نحو خرده‌فروشی به مصرف‌كننده نهايی می فروشند و علاوه بر انتفاع از تفاوت خريد عمده و خرده‌فروشی، بابت هر فروش درصد ( پورسانت) خرده‌فروشی دريافت مي‌كنند؛ درحالی كه هر توزيع‌كننده با عضوگيری ، آموزش و حمايت توزيع‌كنندگان جديد، به‌طور مستقيم و غيرمستقيم، از فروش آ نها درصدی را به‌عنوان پورسانت مجموع های دريافت مي‌كند. در اين راستا بين شركت و توزيع‌كننده‌های آن، دو عقد مستقل حاكم است: يكی قرارداد خريد محصول از شركت توسط توزيع‌كننده و فروش آن به مصرف‌كننده نهايی و دريافت پورسانت خرده‌فروشی است. اين قرارداد در واقع، يك عقد بيع با يك شرط فعل معوّض مالی در ضمن آن است. عقد دوم حاكم بين توزيع‌كننده و شركت، عقد وكالت است كه به‌موجب آن توزيع‌كننده به وكالت از شركت به جذب، سازماندهی و حمايت توزيع‌كنندگان جديد مبادرت كرده و شركت در ازای اين امور، از فروش توزيع‌كنندگان مورد حمايت آن توزيع‌كننده، به وی پورسانت مجموع های پرداخت مي‌كند.

از سويی، در عمل بين اعضای يك گروه فروش ( يك توزيع‌كننده و زيرمجموعه وی) قراردادی منعقد نمي‌شود. ولي بايد گفت كه قرارداد حاكم بين آنها با توجه به تعريف ما از شبه‌عقد و نيز نحوه تعامل آ نها، شبه‌عقد اجاره است.

واژگان كليدی: بازاريابی چندسطحی، پورسانت مجموعه‌ای ، شرط فعل معوّض مالی، قرارداد ضمنی، شبه‌عقد