ديوان كيفری بين المللی ؛ پايان يلدای مصونيت بی كيفرمانی

نویسنده : بهروز جوانمرد

چکیده : 

رسالت حقوق كيفري در سطح داخلي و بين المللي پرداختن به امور سليقه اي نيست، بلكه شناسايي ارزش هاي اساسي مربوط به ميراث مشترك بشري و پاسخ دادن به نقض اين ارزش هاست. از اين رو، به دنبال حوادث فجيع و ضد بشري كه به ويژه بعد از جنگ جهاني اول تا اواخر جنگ جهاني دوم و حتي پس از آن گاه در سطح منطقه اي در جهان رخ مي داد، اركان سازمان ملل متحد با همكاري 160 كشور جهان، به فكر تاسيس يك دادگاه كيفري بين المللي افتادند تا از اين طريق بتوانند مجرمان بين المللي را مجازات كنند. خاطرات تلخِ نقض حقوق بشر و حقوق بشردوستانه در قرن بيستم، از مهم ترين عوامل تشكيل چنين دادگاهي به شمار مي رفت. در بسياري از موارد، جرم هاي اتفاق افتاده در قرن گذشته با مصونيت مرتكبان آنها همراه بوده است و اكنون اين دادگاه مي توانست به اين مصونيت، پايان دهد. به اين سان، تاسيس يك دادگاه (ديوان) كيفري بين المللي تنها راه براي تضمين اعمال يك صلاحيت كيفري بين المللي هدف دار، عيني و بي طرفانه، و در نتيجه تحقق عدالت كيفري و همچنين تنها راه براي جلوگيري از اعمال مجازات گوناگون، متشتت و تبعيض گونه توسط كشورها و سازوكاري هدف دار و همه جانبه جهت رسيدگي و تعقيب كيفري مجرمان بين المللي به نظر مي رسيد. در اين نوشتار، نويسنده تلاش مي نمايد تا ضمن بررسي زمينه ها و بسترهاي تاريخي ـ سياسي و حقوقي تشكيل چنين دادگاهي، به بررسي ساختار و تشكيلات اين ديوان در پرتو اساسنامه رم پرداخته و عملكرد اين ديوان را تا زمان حاضر به نحو اجمال مورد تحليل قرار دهد.