تحلیل رویکرد زیست محیطی در قرارداد های نفتی

نویسندگان: سید فضل الله موسوی، محمدرضا شیرمردی دزکی

چکیده:

هدف از نگارش این مقاله مطالعه چگونگی مواجه قرارداد های نفتی با موضوع محیط زیست است. در این راستا، با نگاهی به سابقه قرارداد های نفتی از زمان امتیازات سنتی (تا اواسط قرن بیستم) ملاحظه شد که در قرارداد های این دوره مسئله محیط زیست مطرح نبوده و تنها یک مورد از امتیازات به موضوع پرداخته بودکه آن نیز ناقص بود و ساز و کار مشخصی نداشت. در قرارداد هایی که از نیمه قرن بیستم منعقد شد، رفته رفته شروطی درباره حمایت از محیط زیست درج شد و هم اکنون بیشتر قرارداد های نفتی حاوی چنین ماده ای اند. در  برخی قرارداد ها تعهدات مفصل و مشخصی درباره حفظ محیط زیست، بر چیدن تاسیسات و حفظ محیط زندگی بومیان ساکن در ناحیه عملیات وجود دارد. با این حال، مطالعه الگوهای مختلف قراردادی نشان میدهد که مقررات مندرج در قرارداد ها غالبا کلی و مبهم است و در موارد زیادی توانایی تحمیل تکالیف مشخص قابل اجرایی بر شرکت های سرمایه گذار را ندارند. به نظر می رسد کشور های سرمایه پذیر جذب سرمایه را بر حفظ محیط زیست ترجیح میدهند و در این خصوص به ذکر مقرراتی کلی بسنده می کنند.